یادداشت میهمان تبریزبیدار؛ محمد باقر نوری آوری
در سالهای گذشته که شاید مخاطب این نوشته و نویسنده، آن سالها را ندیدند، دارا و ندار مشخص بود؛ اما امروز باوجود برگ کوچکی به نام چک، فاصله دارا و ندار را از بین بردهاست.
آن موقع، اصول خریدوفروش اکثراً بهصورت نقد انجام میشد و درنهایت در صورت کمبود وجه، خریدار با تعویض کالا، صورت میگرفت و دنگوفنگ زیادی نداشت.
بعدها با تأسیس بانکها، صدور دستهچکهای ۵۰،۲۵ و … برگ باعث شد تا خریدار برای معامله کالا،، از آن استفاده کند که متاسفانه امروزه استفاده آن بیشازپیش افزایشیافته است و باعث شده است تا بسیاری را خوشبخت و بسیاری را بدبخت سازد.
امروزه در دادگستریها، آمدوشد برای این برگ لعنتی افزایشیافته است، چراکه فرد خریدار هنگام کشیدن چک با هیچ مشکلی مواجه نبوده ولی بعد از فرارسیدن زمان آن، واویلا!
این اوراق، ازجمله اوراق تجاری محسوب میشود و حضور آن در بین تجاران، شاید یکی از استلزامها باشد، اما هنگام نگارش امضاء باید به فکر وصول آن باشیم، که شاید این چک مرا به مسلخ کشیده و من را با دردسرهای گوناگونی و حتی تا لبه مرگ کشد.
با توجه بهویژگیهای منفی، این اوراق نیز حرف اول را بازار کشوری یا حتی جهانی محسوب میشود و بیشتر خریدوفروشها با تکیه به این اوراق صورت میگیرد.
یکی از خوفناکترین ویژگی این چک، برگشت خوردن است؛ اتفاقی ناخوشایند که در صورت اتفاق بیشتر وضعیت اقتصادی کشور را مبرهن میسازد.
عدهای نیز هستند که از برگشت این اوراق خوشحالاند و به آنها، شرخری، میگویند که با دریافت درصدی از مبلغ وجه، وجه مطالبه گر را به وی بازمیگرداند و فرد بدهکار را بیچاره.
اما بااینحال، تعداد چکهای برگشتی و رویه نادرست اقتصاد کشور روزبهروز افزایش میابد؛ با توجه به اطلاعات بانک مرکزی، در ماه گذشته، تعداد ۸ میلیون برگ چک مبادله شده است که متأسفانه یک میلیون و پانصد هزار فقره برگ آنها، برگشت خورده است؛ که تنها میزان برگشتخوردهها به ۱۳۰ هزار میلیارد ریال محسوب شده است.
امیداست با در نظر گرفتن زمان وصول، تدابیر اندیشمندانه و در نظر گرفتن اصول تخصیص اوراق چک، بتوانیم امنیت و اعتماد را به بازار کسبوکار برگردانیم.