سرویس سلامت و خانواده تبریزبیدار؛
تبریز در طی یک ماه گذشته بیش از ۲۰ روز در میان هوای آلوده را تجربه کرد، تجربه ای که کار را به تعطیلی چند باره مدارس کشاند و مسئولان از شهروندان خواستند برای عادی شدن هوای شهر از خانه های خود به ندرت خارج شوند.
زندگی در شهرهای بزرگ دنیا علاوه بر مزیتها، مشکلات و معایب بسیاری دارد. یکی از بزرگترین معایت آن این است که ساکنان آن فرصت استنشاق هوای تازه را ندارند و اکسیژن کمتری دریافت می کنند و متاسفانه بدنشان دی اکسید کربن، سرب و گازهای سمی دیگر را جذب خواهد کرد.
آلودگی هوا برای افراد مسن، نوزادان، کودکان و زنان باردار بیشتر از افراد دیگر مضر است به همین دلیل کارشناسان توصیه می کنند که این افراد در روزهایی که آلودگی هوا به مرز هشدار می رسد، از خانه خارج نشوند و فعالیت های بدنی خود را کاهش دهند تا دچار مسمومیت و مشکلات ناشی از کمبود اکسیژن و گازهای سمی نشوند.
آلودگی هوا، تهدیدی برای سلامتی جنین
مادران بارداری که در شهرهای آلوده زندگی میکنند، روزانه هوای آلوده زیادی را تنفس میکنند که ذرات این آلودگی به اندازه استعمال سیگار بر سلامت جنین و به ویژه سیستم تنفسی او، تأثیر منفی میگذارد.
بنابراین متخصصان به خانمهای باردار به ویژه خانمهای بارداری که ۳ ماهه دوم بارداریشان را میگذرانند، توصیه میکنند تا جایی که امکان دارد در معرض هوای آلوده قرار نگیرند. همچنین اگر امکان زندگی در شهری با هوای پاکتر و بهتر برای آنها وجود دارد، حتما به آنجا نقل مکان کنند.
در ۸ هفته اول حاملگی با توجه به این که در این مدت اندام های جنین شکل می گیرد، زنان باردار باید از مواجه شدن با مواد شیمیایی و قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا خودداری کنند.مواجه شدن با هوای آلوده به خصوص در ۸ هفته اول حاملگی، احتمال بروز بیماری ها و نارسایی های قلبی و ایجاد یک مجموعه بیماری ها و ناهنجاری های اندامی را در جنین افزایش می دهد.
با توجه به این که در هفته های ۸ تا ۱۲ حاملگی، مغز جنین شروع به رشد و شکل گیری می کند و اختلال در رشد آن می تواند در ضریب هوشی و توانایی های مغزی جنین تاثیر بگذارد، به طور جدی به مادران باردار توصیه می شود در این مدت نیز خود را در معرض هوای آلوده قرار ندهند.
به طور کلی ۱۲ هفته اول حاملگی دوران بسیار حساسی است و مادران باید بیشترین توجه را به سلامتی جنین نشان دهند، اما از هفته ۱۶ به بعد میزان حساسیت نه این که از بین می رود، بلکه کمتر می شود; چون تا این زمان اندام های جنین، قلب و مغز او شکل گرفته است.در عین حال از هفته ۱۶ به بعد حاملگی در شرایط بحرانی آلودگی هوا، مادران باردار باید از منزل بیرون نیایند، خود را معرض آلودگی هوا قرار ندهند و در صورتی که ناچار به بیرون آمدن هستند از وسایل محافظتی همچون ماسک ها استفاده کنند.
عقب ماندگی رشد جنین بر اثر قرار گرفتن زن باردار در هوای آلوده
گاز منوکسید کربن یکی از عواملی است که خطر عقب ماندگی رشد جنین را افزایش می دهد. زمانی که گاز منوکسید کربن وارد بدن می شود، داخل خون شده و همراه با گردش خون وارد تمام قسمتهای بدن می شود و مانع از رسیدن اکسیژن به بدن می شود. در زمان بارداری، گاز منوکسید کربن از جفت عبور کرده و مقدار اکسیژنی را که به این قسمت داده می شود را کاهش می دهد و باعث می شود تا شرایط عقب ماندگی رشد جنین فراهم شود.
تأثیر آلودگی هوا بر کودکان
دلایل مختلفی برای تأثیرات منفی آلودگی هوا بر روی کودکان وجود دارد. در واقع ریه ها، سیستم ایمنی و مغز کودکان تا حدود ۶ سالگی به سرعت رشد می کنند. در این مدت لایه سلولی داخل ناحیه تنفسی بسیار حساس و نفوذپذیر است. در ضمن کودکان در مقایسه با بزرگسالان از ریه بزرگتری نسبت به وزن خود برخوردارند و هوای بیشتری را به داخل ریه های خود می کشند. روند رشد اولیه در سلامتی کودک بسیار اهمیت دارد به علاوه کودکان اوقات بیشتری را به فعالیت در محیط های باز می گذرانند و هوای بیشتری را تنفس می کنند.
تحقیقات نشان می دهد آلودگی هوا احتمال حملات آسم را افزایش می دهد و علائم آن را تشدید می کند. شاید شما تصور کنید کودکان همان بزرگسالان مینیاتوری هستند ولی اینطور نیست. از آنجا که ریه کودکان در حال رشد است و آنها فعالیت زیادی دارند بیشتر از بزرگسالان تحت تأثیر آلودگی هوا قرار می گیرند.
بخش بزرگی از ریه های کودکان نیز مثل بازوها و پاها پس از تولد آنها رشد می کند. رشد ۸۰ درصد از کیسه های هوایی کودکان پس از تولد انجام می شود. در این کیسه هاست که انتقال اکسیژن به خون صورت می گیرد.
ریه ها و کیسه های هوایی تا زمان بزرگسالی کاملاً رشد نمی کنند. به علاوه سیستم دفاعی بدن که به مبارزه با عفونت ها کمک می کند در کودکان در حال رشد است.به علاوه کودکان همانند بزرگسالان عمل نمی کنند و رفتار آنها آسیب پذیری شان را به دنبال دارد. کودکان مدتها در محوطه باز می گذرانند و فعالت زیادی از خود نشان می دهند. در نتیجه آنها هوای آلوده بیشتری را استنشاق می کنند. تحقیقات بر روی ۱۷۵۹ کودک بین ۱۰ تا ۱۸ ساله نشان داد که ریه آنهایی که در معرض هوای آلوده بیشتری قرار دارند دچار مشکلاتی می شود که گاهی تا پایان عمر دوام دارد.
در واقع ریه این کودکان به طور میانگین ۲۰ درصد پائین تر از حد انتظار عمل می کند، یعنی همانند ریه کودکان که والدین سیگاری دارند.
کاهش آلودگی هوا سلامتی کودکان را به همراه دارد و باعث می شود کمتر دچار برونشیت، سرماخوردگی و سرفه های مزمن شوند.
ارتباط آلودگی هوا با اوتیسم
اوتیسم نوعی اختلال رشدی است که با رفتارهای ارتباطی ، کلامی غیر طبیعی مشخص می شود . علائم این اختلال در سال های اول عمر بروز می کند و علت اصلی آن ناشناخته است. اما می توان یکی از فاکتورهای ابتلا جنین و نوزاد به اوتیسم را، آلودگی هوا دانست.
مطالعات نشان می دهد، آلودگی زیاد هوا در طول دوره بارداری، خطر اوتیسم را برای جنین به همراه خواهد داشت و حتی در نوزاد تازه متولد شده به ویژه نوزادانی که زودتر از موعد به دنیا آمده اند، خطر ابتلا به اوتیسم را افزایش می دهد. بعضی از دانشمندان بر این باور هستند، جنین زنان بارداری که در بزرگراه های شهرهای پرجمعیت زندگی می کنند بیشتر در معرض ابتلا به اوتیسم هستند. در اینجا لازم است که یادآور شویم بسیاری از نوزادان سالم هستند که در شهرهای آلوده و پردود و دم با سلامتی کامل زندگی می کنند اما برای احتیاط بیشتر به مادران بارداری که در این مکانها زندگی می کنند توصیه می شود تا از حضور در اماکن پر تردد و آلوده خودداری کنند.
افزایش مرگ ومیر سالمندان در هوای آلوده
در پژوهش محققان دانشگاه نیواینگلند آمریکا مشخص شد که میزان مرگ و میر سالمندان در مناطقی که میزان ذرات معلق در هوا از PM۲.۵ بیشتر است به مراتب فزون تر از مناطق دیگر است.
مطالعات پیشین نشان می داد که ذرات معلق اثراتی کوتاه مدت و بلندمدت بر سلامتی دارند و این اثرات خود را در قالب اختلالات قلبی و عروقی، افزایش فشار خون و کاهش عملکرد طبیعی ریه ها نشان می دهند.
پژوهشگران در این مطالعه جدید ابتدا با استفاده از تصاویر ماهواره ای به بررسی میزان ذرات معلق هوا در مناطقی مختلف از ایالات متحده پرداختند. این شیوه بررسی مزایایی نسبت به تکیه به آمار به دست آمده از ایستگاه های بررسی کیفیت هوا دارد و آن هم اینکه مناطق بیشتری را می توان به این ترتیب مورد بررسی قرار داد.
سپس اطلاعات با آمار مرگ و میر در آن مناطق و نیز برخی داده های مرتبط با سلامت ساکنان آن مقایسه شد. در نتیجه دانشمندان به این نتیجه رسیدند که حضور طولانی مدت تر در این مناطق سبب افزایش احتمال مرگ و میر می شود.
به این ترتیب مشخص شد تعیین استانداردی برای حدود ایمن و ناایمن حجم ذرات معلق در هوا شاید آن قدرها هم درست نباشد، زیرا ذرات معلق همانند سرب در هوا عمل می کنند و حتی مقداری اندک از آنها نیز برای ما خطرناک است.
هوا یک عنصر ضروری برای حیات بشر است به نحوی که هر انسان به طور متوسط حدود ۲۰ هزار بار تنفس در روز دارد که معادل با ۳۰۰۰ گالن می باشد. کاهش مدت حضور در فضای آلوده به ویژه برای کودکان، زنان باردار، سالمندان و بیماران قلبی و عروقی و ریوی ضروری است. این افراد باید از هرگونه فعالیت اضافی و ورزش نامناسب خودداری کنند.
سالمندان باید به خاطر داشته باشند که در شرایط بحران آلودگی هوا نباید از اتاق و یا دفتر کار خود خارج شده و همواره باید پنجره ها بسته و از سیستم تهویه ای که دارای فیلترهای کامل است استفاده کننداستفاده از وسایل حفاظت شخصی و ماسک های شیمیایی بهترین وسیله جلوگیری کننده از استنشاق ذرات آلوده است. ماسک های پارچه ای به نظر نمی رسد که مانع عمده ای برای عبور گازهای سمی باشند.
به نظر می رسد لازم است فکری جدی در خصوص آلودگی شهر های بزرگ اندیشده شود .هرچند خود ما نیز باید در این کار سهیم باشیم و به خاطر حفظ سلامتی خود وخانواده هایمان تلاش کنیم .آمدن خودروهای تک سر نشین به خیابان ها مسله ای است که ما خودمان می توانیم مدیریت کنیم ودر این روزای آلوده از وسایل نقلیه ی عمومی استفاده کنیم
پسندیدنآلودگی هوا زندگی جنین ونوزاد ومیانسال را تهدید می کند.
