سرویس فرهنگی و اجتماعی تبریزبیدار؛
در فرهنگ دینی ما، مهمان حبیب خدا و مایه خیر و برکت است، هدیهای از سوی پروردگار و عامل افزایش رزق و سبب آمرزش گناهان صاحب خانه و نزول مغفرت الهی است، البته هر قوم و قبیله ای شیوه خاصی برای مهمان نوازی دارد اما در کل همه ایرانیان انسان هایی مهمان نواز هستند و این یکی از ویژگی های برجسته آنان است، البته در دهه های اخیر برخی عوامل همچون وضعیت معیشتی یا برخی دل مشغولی های روزمره سبب کم رنگ شدن این عادت پسندیده در جامعه شده است. بطوری که دید و بازدیدهای خانوادگی محدود به مراسمات شده است اما با این حال هستند خانواده هایی که ترجیح می دهند در طول هفته کنار هم باشند و اوقات فراغت خود را در کنار هم سپری کنند.
مهماننوازی ایرانی از جمله جذابیت هایی است که گردشگران خارجی را مجذوب ایران میکند. نشستن دور یک سفره، نوشیدن چای و دم نوش، صرف میوه و بهره گیری از آداب و رسوم میزبانی ایرانی، تعارفهای پی در پی جهت ارج نهادن به میهمان، از جمله مواردی است که گردشگران خارجی را به نوعی نمک گیر مهماننوازی ایرانی میکند.
اواسط اردیبهشت ماه بود که با سه گردشگر خارجی برخورد کردم، به دنبال آدرس جایی بودند، نزدیک تر رفتم، به زبان انگلیسی حرف می زدند، از من خواستند تا راهنمایی شان کنم، دروغ چرا متوجه حرفهایشان شدم اما چون زیاد به انگلیسی مسلط نیستم نمی توانم به خوبی پاسخ دهم. اهل لهستان بودند و از من خواستند تا جاهای دیدنی تبریز را به آنها معرفی کنم.
تصمیم گرفتم آنها را به خانه ببرم، پیشنهادم را مطرح کردم و گفتگویی بین آنها رد و بدل شد و پیشنهادم را قبول کردند، همان لحظه با بردارم تماس گرفتم و ماجرا را تعریف کردم و از او خواستم تا مهمان ها را تا خانه همراهی کند.
وارد خانه که شدیم تعجب و کنجکاوی در چهره شان نمایان بود. نزدیک۲۰ روزی بود که وارد ایران شده بودند و تقریبا به همه شهرهای ایران سفر کرده بودند، اما اولین باری بود که مهمان خانه ای در ایران بودند. ایران را دوست داشتند و در این میان از برخی شهرها بیشتر خوششان آمده بود.
الکساندر و دیاگو برادرند و ناتالیا دوستشان است، سه نفری مسافرت می کنند، دیاگو معتقد است ایران بیشتر از آنچه که شنیده اند زیباست. از آنها درباره تبریز پرسیدم و اینکه به نظرشان چه جور شهری است؟ با شور خاصی از تبریز حرف می زدند و اینکه تصمیم نداشتند به این شهر بیایند چرا که درباره این شهر کمتر شنیده بودند و برعکس بقیه شهرها چیز چندانی درباره این شهر نمی دانستند تا اینکه به پیشنهاد شخصی به این شهر هم مسافرت کرده اند و خوشحالند که پیشنهاد او را قبول کرده اند.
وقتی به آنها می گویم که تبریز در سال ۲۰۱۸ بعنوان پایتخت گردشگری کشورهای اسلامی انتخاب شده، با تعجب به یکدیگر نگاه می کنند و می گویند چیزی در این مورد نمی دانند.
این خاطره در عین شیرین بودن، حقایق بسیاری را برایم روشن کرد، اینکه آیا ما واقعا آمادگی رویداد مهم تبریز ۲۰۱۸ را داریم؟ یاد شعاری می افتم که از طرف شهردار تبریز برای این رویداد انتخاب شده « هر شهروند، یک میزبان». آیا ما واقعا خواهیم توانست این شعار را عملیاتی کنیم؟
صنعت گردشگری صنعتی چندوجهی است که پس از صنایع نفت و خودروسازی به سومین صنعت درآمدزای جهان تبدیل شده است و میتواند اثر مثبتی بر سایر بخشهای کشور نظیر کسب درآمد ارزی، افزایش درآمد ملی جامعه میزبان، اشتغال نیروی کار، توسعه تولید، فروش و گردش اقتصادی صنایع دستی داشته باشد و مهمتر از همه تغییر دید و نگرشی است که میتواند بر گردشگران در مورد آن کشور به وجود آورد. در حالی که میزان سرمایهگذاری برای ایجاد یک فرصت شغلی در صنعت گردشگری بسیار پایینتر از دیگر صنایع است، به عبارت دیگر اشتغالزایی در این صنعت به سرمایهگذاری کمتری نیاز دارد، به همین دلیل توجه به این صنعت از اهمیت بالایی برخوردار است و کشورها برای افزایش سهم خود برنامهریزیهای مفصلی را انجام دادهاند.
طبق گزارش سازمان جهانی گردشگری، ایران در ردیف ۱۰ کشور برتر دنیا در زمینه استعداد گردشگری قرار دارد، اما سهم کشور ما از این صنعت سودآور بسیار ناچیز یعنی کمتر از نیم درصد است. به عبارت دیگر ما با داشتن رتبههای ممتاز در عرصه گردشگری نتوانستهایم از این بخشش خداوندی به کوشش خود سهمگیری مناسب داشته باشیم.
ما در این راستا می توانیم از مهماننوازی به عنوان برندی در گردشگری استفاده کنیم چرا که این سنت کهن همواره تغییر دهنده تصویر ذهنی گردشگران خارجی بوده البته فرهنگ سازی در این زمینه ضروری است.
