به گزارش تبریز بیدار ، پیشوای هفتم، کوهی از بردباری و گذشت بود و لقب کاظم برای آن حضرت حاکی از این خلق نیکو و نشانه شهرت ایشان به فرو خوردن خشم و حلم است. بسیار اتفاق می افتاد که آن گرامی، پاسخ بدی ها و ناسزاها را با نیکی و احسان می داد.
امام کاظم علیه السلام نه تنها در برخورداری از این صفت، بی نظیر و سرمشق دیگران بود، بلکه به لحاظ ارجمندی و اهمیت آن، تخلّق به آن را به بستگان و فرزندانش سفارش می کرد. گفته شده است: روزی موسی بن جعفر علیه السلام همه فرزندانش را گرد آورد و به آنان فرمود: فرزندان من! سفارشی برای شما دارم که اگر آن را مراعات کنید، سودمند خواهید شد. اگر کسی نزد شما آمد و در گوش راستتان چیزی که ناخوشایند شما بود، گفت، سپس از ناحیه گوش چپتان عذرخواهی کرد، عذر او را بپذیرید.
دین اسلام برای گسترش خوی پسندیده حلم، در جان های مسلمانان بسیار کوشیده است. این صفت برجسته از برجسته ترین صفات امام موسی کاظم علیه السلام بوده است. ایشان از هر کسی که به او بدی می کرد و بر او ستم روا می داشت، می گذشت و به این مقدار نیز بسنده نمی فرمود، بلکه به آنها نیکی و احسان میکرد تا روح شرارت و خودخواهی، از نفوس آنان رخت بربندد. امروز نیز یکی از مهمترین مسائلی که در زندگی فردی و اجتماعی به آن نیاز داریم گذشت و حلم است، که میتوانیم در این مورد حضرت موسی ابن جعفر(ع) را الگوی خود قرار دهیم.
پرخاشگری اجتماعی؛ بلای امروز جامعه
یکی از ایرادات و نواقص جدی فرهنگ عمومی کشور ما به ویژه در مقوله سبک زندگی وجود نابُردباریها و پرخاشگریها در میان بخش قابل توجهی از اعضای جامعه است. صبوری و بردباری و گذشت و ایثار آن چنان دارای اهمیت است که قرآن کریم در وصف پرهیزکاران می فرماید: «والکاظمین الغیظ و العافین عن الناس».
پیامبر (ص) نیز در این باره می فرمایند: «آن کس که خشم خود را فرو برد با این که قدرت بر اعمال آن را دارد، خداوند دل او را از آرامش و ایمان پر میکند».
انسان باید بتواند خشم خود را کنترل و مهار کند چرا که اگر آن را آزاد بگذارد، چه بسا به خاطر کوچکترین مسالهای، از کوره در رفته و به فحاشی و یا حتی جنایت دست بزند.
صبر و حلم؛ کلید آرامش فرد در جامعه
طبعاً در این گونه حالات باید انسان حلیم و بردبار باشد و بهترین راه نیز همانا تمرین حلیم بودن است؛ امام علی(ع) میفرمایند کسی که حلیم نیست خود را به حلیم بودن بزند ولو این که حتی ظاهری یا تصنعی باشد تا به تدریج این حالت در او نهادینه گردد.
حتی در روایات ما آمده که فرد وقتی حالت خشم و غضب در او به وجود آمد، سعی کند،مکان و فضایی که در آن قرار دارد را تغییر دهد، اگر نشسته است بایستد و یا برعکس تا پس از لحظاتی از آتش خشم او کاسته شود و بدین وسیله جلوی عوارض و تبعات شوم خشم و غضب گرفته شود.
