سرویس فرهنگی تبریزبیدار
صابر رهنما از مداحان جوان تبریزی است که توصیه هایی برای هیاتی ها در خصوص ضرورت اقامه عزای حسینی با رعایت پروتکل های بهداشتی دارد.
مشروح مصاحبه تفصیلی تبریزبیدار با این ذاکر اهل بیت(ع) که قبل از ایام دهه محرم انجام شده بشرح ذیل است:
مسئولیت هیئات در شرایط کرونا فرق کرده / سبقت حسینیان تبریز از یکدیگر در کمک مومنانه
تبریزبیدار: رسالت هیات ها و دسته های عزاداری در دوران کرونا چیست؟
صابر رهنما:وقتی بحث از هیات می شود این منظور برداشت می شود که گروهی از مردم می آیند و در کنار هم عزاداری می کنند ولی همانطور که حضرت آقا هم فرمودند، کلمه هیات یک چیزی فراتر از اینهاست که فقط جلسات هفتگی یا ماهانه ای برگزار شود که آنجا گریه و عزاداری کنیم. مخصوصا الان به خاطر شرایط کنونی که بر جامعه حاکم است الان وظایف و مسئولیت هیات ها فرق کرده است. ما همیشه در معرض اتهام هستیم و جای غصه دارد. در طول ماه های اخیر شیوع کرونا هیات های زیادی در تبریز، خدمات و بسته های معیشتی آماده کرده بودند و حتی ما در ماه رمضان دیدیم که یک هیات سی چهل نفره، ۵۰۰ بسته معیشتی برای آسیب دیدگان کرونا و همچنین ایتام و نیازمندان تهیه کرده بودند ولی در فضای مجازی می بینیم که در این رابطه می گویند: «خب شما یک کار خیر کرده اید چرا آن را در همه جا به نمایش می گذارید؟» وقتی هم که این کمک رسانی ها را منعکس نمی کنیم می گویند: «شما در هیات کار خاصی انجام نمی دهید و فقط عزاداری می کنید!»
در اولین پایتخت تشیع، هیاتی ها را تحت فشار می گذارند
وقتی در اولین پایتخت تشیّع که تبریز است، جایگاه هیات ها اینگونه پایین بیاید، از جاهای دیگر چه انتظاری باید داشت؟
دوران شیوع کرونا که به خودی خود سخت است، الان که مقارن با ماه محرم شده، کار را به مراتب سخت تر کرده است من همیشه این را به خودم و جوان تر ها عرض می کنم که ما باید در چنین مسایلی به بزرگتر ها احترام کنیم و بگذاریم آنها را تصمیم بگیرند چون بالاخره با تجربه تر هستند و معقولیت و مقبولیت تصمیمشان بیشتر است.
با تصمیمات احساسی در شکل عزاداری، سلامت محبان اهل بیت(ع) را به خطر نیندازیم
دغدغه دیگر اینکه من فکر می کنم گاها احساسات در بعضی تصمیم گیری ها تاثیر می گذارد. بعضی ها خیلی با احساسات کار را پیش می برند. کسانی که راجع به عزاداری محرم احساسی تصمیم می گیرند و اصرار دارند که بعضی موارد حتما باشند، اگر خدایی نکرده خودشان دچار کرونا می شدند و حال و وضعیت بیماران را درک می کردند، دیگر اینطور اصرار به برپایی عزاداری نمی کردند.
الان مهم ترین مسئله، سلامت هیاتی ها، محبان اهل بیت(ع)، شیعه ها و … می باشد که والاتر از هرچیزی است و باید به آن پرداخت. نباید راضی شویم که به خاطر خشنودی دل ما، فرد دیگری در عذاب باشد.
عزاداری برای امام حسین(ع) محدود به شاخسی نیست
تبریزبیدار: شرایط پیش آمده توسط کرونا ایجاب می کند که شیوه عزاداری و مراسمات تغییر کند. به نظر شما بایدها و نبایدهایی که به علت شیوع کرونا باید رعایت کنیم چیست؟
صابر رهنما:همیشه بهترین برنامه باید قابل انعطاف باشد. عزاداری هم یک برنامه است. در تبریز بعضی حالت های خاص عزاداری مثل سینه زنی به دو سبک عرب و عجم و برگزاری شاخسی(شاه حسین گویان) و … وجود دارد. اگر واقعا کسی می خواهد برای امام حسین(ع) عزاداری کند، می تواند در خیابان ها به فاصله دو متر از یکدیگر بنشینند و برای امام حسین(ع) گریه و عزاداری کنند. مگر هدفمان همین نیست؟ فقط بنا به شرایط، راه رسیدن به هدف تغییر می کند؛ پس باید انعطاف پذیر بود. درست است که امسال عزاداری به شیوه کرونا، یک شیوه نا آشنا و غریب خواهد بود ولی این باعث می شود که غریب بودن امام حسین (ع) بیشتر از قبل معلوم شود.
ماموری که پرچم محرم را پاره می کرد
تبریزبیدار: به نظر شما رابطه هیات با انقلاب و نقش آن در تربیت سرباز برای انقلاب اسلامی چیست؟
صابر رهنما: سرچشمه اصلی انقلاب اسلامی که بنیانگذار آن امام خمینی(ره) بود از همین هیات ها شکل گرفت. قبل از انقلاب، شاه در ماه محرم با عزاداری ها مخالفت می کرد و نوچه هایش در شهرهای دیگر هم همینطور. در تبریز هم یک سرهنگ بود که در محرم پرچم ها را پاره می کرد و مردم هم که ارادت خاصی به امام حسین(ع) داشتند، جلوی ظلم و ستم او مقاومت می کردند و حرف زور را قبول نمی کردند و بهانه آغاز انقلاب هم از همینجا آغاز شد.
هیات ها در ظواهر درجا نزنند / چرا عطش پای منبر نشستن وجود ندارد؟
چندسال است که هیات های ما فقط درجا می زنند و بیشتر درگیر ظواهر شده اند. ما در معارف کمی ضعیف عمل می کنیم. در هیات ها وقت مان را فقط برای نوحه خوانی و سینه زنی و … می گذاریم و پای منبر و پای بحث های دینی نمی نشینیم. ما واعظ خوب کم نداریم ولی من اگر واعظ خوبی هم باشم، اگر کسی نباشد که به حرف من گوش کند، چه اهمیتی دارد؟ بزرگان ما و کسانی که در این زمینه مسئولیت هایی دارند باید کاری بکنند که بتوانند این عطش را در جوانان ایجاد کنند که مشتاق بیشتر دانستن احکام و معارف دینی باشند و خود را نیازمند احساس کنند.
کاش نظارتی بر سبک های فجیع سینه زنی شود
تبریزبیدار: اخیرا سبک های خاصی در نوحه خوانی ابداع شده که نوحه ها را با آهنگ های خاصی می خوانند. نظر شما در این باره چیست؟
صابر رهنما:گاهی اوقات در بعضی هیات ها واقعا شرم می کنم که بعضی چیزها را بینم. جوانان امروزی با شکل و شمایلی به مراتب فجیع تر و با حالت رقص(!) در مساجد شروع به سینه زنی می کنند که این واقعا جای شرم دارد که آن ها چیزی از فلسفه سینه زنی درک نکرده اند. کاش یک حوزه نظارتی در شهر وجود داشته باشد که مخصوصا در ماه محرم، به مساجد سرکشی کند و این موارد را به مردم تذکر دهد.
تبریزبیدار: راهکار های از بین بردن بدعت ها و خرافه ها در هیئات چیست؟
صابر رهنما:دقیقا این بحث در جامعه بسیار مشکل آفرین شده درحالی که مردم این را نمی دانند! اخیرا کلیپی از مداحی یکی از مداحان جوان به دست من رسید که می گفتند خیلی خوب سخنرانی کرده و هزاران نفر را متحول کرده است. من وقتی گوش دادم دیدم که ایشان مثلا می خواهد حضرت امیرالمومنین(ع) را تعریف کند ولی در واقع دارد حضرت را با یک فرد عادی مقایسه می کند و تفاوت ها را با آب و تاب تعریف می کند و مردم هم از آن استقبال می کنند! به نظر من یکی از راه ها این است که اول خود مداح و سپس مردم اول در معانی اشعار و سخنان دقت کنند و ببینند که مطابق با عقل است یا نه بعد آن را بپذیرند.
تبریز بیدار: به عنوان درد و دل، آخرین حرفتان با مردم یا مسئولین چیست؟
صابر رهنما:امیدوارم روزی برسد که در شهر ما فضای هیات ها طوری باشد که همه ما همدیگر را برادر خود بدانیم و از ته دل همدیگر را قبول داشته باشیم و راهی که اهل بیت(ع) می پسندند را ادامه دهیم و مشکلات هیات هایمان برطرف شود. امیدوارم روزی برسد که ما قبل از اینکه از دنیا برویم، ببینیم که خروجی های هیات ها همانی شده که ما می خواهیم و یک جوان شیعه چند ساعت از وقت خود را در هیات و پای منبر و قرآن می گذارد و واقعا مطلبی را یاد می گیرد.
در همین باره بخوانید:
هر هیاتی دستورالعمل های بهداشتی را رعایت نکند، در محضر خدا پاسخگوست
