به گزارش تبریز بیدار ، سوال اصلی در این نشست حول این محور بود که «متولی این تالاب کیست و مشکلات خشک شدن تالاب چه خواهد بود؟»
غفارزاده مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان وسعت تالاب قوریگل را ۱.۳۴ کیلومتر مربع عنوان کرد و گفت: حجم متوسط آب این تالاب بینالمللی ۱.۶ میلیون متر مکعب است که خشکی آن به عوامل متعددی بستگی دارد؛ حوضه آبریز قوریگل بسیار محدود است در نتیجه ورودی آب آن نیز محدود است.
از خشکسالی تا دست درازی انسان
وی گفت: اسم این تالاب به فارسی، تالاب خشک است بنابراین از نام این تالاب مشخص است که به خشکسالی حساس است؛ به عبارت بهتر این تالاب چرخه خشک شدن دارد و در سال هایی که بارش در حوضه آبریز تالاب کمتر از میزان مورد نیاز باشد، احتمالا به صورت طبیعی نیز خشک شود. اما مسئله اینجاست که می شود آب مورد نیاز تالاب را تامین کرد اما انسان با دست درازی به حق آبه تالاب آن را با چالش خشک شدن روبرو کرده است.
حوضه آبریز تالاب جوابگو نیست
غفارزاده با بیان اینکه ۳۰ سال قبل مسئول اداره آب بستان آباد بود؛ گفت: سال ۷۲ به دلیل کاهش آب تالاب قوریگل برنامه احیای آن کلید خورد. بعد از تحقیقات علمی به این نتیجه رسیدیم که حوضه آبریز تالاب جوابگو نیست و طرحی مطرح شد که از دیگر مناطق آب مورد نیاز آن تامین شود بنابراین از نزدیک ترین مکان که دامنه سهند است آب به قوریگل انتقال می یافت.
وی ادامه داد: سال ۷۶ با پایان این طرح آب دامنه سهند که حوضه مجاور قوریگل است و فاصلهای ۳۳ کیلومتری دارد به قوریگل منتقل شد. امسال هم با شرایط سختی توانستیم آب را با طی کردن ۳۳ کیلومتر به قوریگل انتقال می دهیم.
وی با بیان اینکه متولی تالاب محیطزیست می باشد؛ گفت: شرکت آب منطقه ای متولی تامین حق آبه تالاب میباشد نه انتقال حق آبه.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان افزود: کاهش بارش و افزایش ۲ درجهای میانگین دما از دلایل مهم خشک شدن تالاب است.
زنگ خطرِ کارخانه سازی و ویلاسازی در حوضه آبریز قوری گل
وی با اشاره به ساخت های انسانی در حوضه تالاب قوریگل گفت: صدها کارخانه با اخذ مجوز از ادارت مختلف از جمله محیط زیست در اطراف تالاب ساخته شده است، علاوه بر آنها اتوبان تهران تبریز و راه آهن از کنار تالاب عبور کرده است، ویلاسازی و ساختمان سازی و افزایش وسعت باغات در اطراف تالاب از ۷۷ هزار هکتار به ۱۳۴ هزار هکتار زنگ اخطاری برای تالاب بوده است که متاسفانه کسی به آن توجه نکرده است.
دست درازی معادن به آب چاه ها / آبرسانی پایان ماجرا نیست
غفارزاده همچنین گفت: اما این پایان ماجرا نیست و معادنی که در نزدیکی تالاب ایجاد شده با حفر چاه های بزرگی از انتقال آب باران به حوضه آبریز جلوگیری می کنند.
وی افزود: امسال ما در شرکت آب منطقهای بدون وجود ردیف بودجه کار انتقال آب را انجام دادیم، کار ما کار اجرایی است و می توانیم انتقال آب را انجام دهیم اما باید یا سازمان برنامه بودجه و یا محیط زیست اعتبار را به ما بدهد.
عدول از سیاست های منابع آب
در ادامه دکتر جلال شیری سرپرست مرکز پژوهشی مهندسی و علوم آب دانشگاه تبریز نیز طی سخنانی گفت: باید به دنبال ریشه این مشکلات باشیم زیرا در سراسر کشور با بحران آب و خشکی تالاب ها و دریاچه ها روبرو هستیم.
وی با بیان اینکه در طول سالهای گذشته از سیاست های کلی نظام در مورد منابع آب عدول کردهایم گفت: مسئولان عالی باید در تصمیم گیری های کلان این موضوعات را در نظر می گرفتند تا اکنون دچار این مشکلات نمی شدیم.
عضو هیات علمی دانشگاه تبریز افزود: طبیعت هوشمند است، در طول سالها طبیعت هوشمندانه تمام نیازهای خود را ایجاد کرده است اما هر جا که انسان به چرخه طبیعت دست اندازی کرده، توازن را در طبیعت به هم زده است.
ضرورت استقرار مدیریت یکپارچه آب
وی استقرار مدیریت یکپارچه آب را در کشور نیاز اساسی عنوان کرد و گفت: وظیفه وزارت نیرو این است که مدیریت مصرف آب را کنترل کند و از طرفی جهاد کشاورزی وظیفه خود را در حداکثر کردن تولیدات کشاورزی می داند، در نتیجه مشکلات زیادی به وجود می آیند و هر نهاد به دنبال محقق کردن اهداف خود است.
شیری بیان داشت: مسائل گوناگونی باعث خشک شدن قوریگول شده است و نمی شود گفت این مسئله تقصیر فلان اداره و فعال سازمان است.
آب گیری تالاب
در ادامه عباس نژاد مدیرکل حفظ محیط زیست استان نیز گفت: از ۲۲ آبان ماه آبگیری تالاب قوریگل آغاز شده و امیدواریم با رفع مشکلات جزئی در کانال آبرسانی و شرایط آب و هوایی مناسب، آبگیری تالاب به خوبی انجام شود.
تاراج آب های زیرزمینی
وی افزود: تالاب قوری گل قبل از اینکه به این وضع بیفتد از سفره های آب های زیر زمینی به صورت آرتزین تامین می شد، ولی سال های گذشته به صورت قانونی و غیر قانونی از آب های زیرزمینی برداشت شده که باعث کاهش سطح آب های زیر زمینی شده است.
وی افزود: سه منبع تالاب قوری گول را تامین می کند که مهم ترین آن نزولات آسمانی که در محدوده حوضه بلافصل اتفاق می افتد بیشتر آب تالاب را تامین می کند، دومین منبع، چشمه های آب های زیرزمینی میباشد و سومین منبع، حوضه های دیگر آبریز است که در سال های اخیر با انتقال آن به تالاب قوریگل از خشک شدن آن جلوگیری شده است.
حق آبه تالاب ها در اولویت آخر بوده!
مدیرکل محیط زیست استان گفت: چون نزولات آسمانی بسیار کم بوده کشاورزان از آب های زیرزمینی و سطحی نیاز خود را تامین کرده اند اما مشکل دیگر این است که در کشور ما حق آبه تالاب ها در اولویت آخر هستند و نیاز های کشاورزی و صنعت و … در اولویت حق آبه هستند.
وی با اشاره به اطلس تالابها گفت: تاکنون ۲۷ تالاب در استان آذربایجان شرقی شناسایی شده است که تعدادی از این تالابها فصلی و برخی نیز مانند قوریگل و قره قشلاق دائمی هستند، شرایط تالابهای استان با توجه به کاهش بارندگیها خوب نبوده و مانند قوری گل از شرایط نامناسبی دارند.
وی با بیان اینکه چرخه خشکی تالاب ها و دریاچه ها یک امر طبیعی است گفت: در صورتی این چرخه طبیعی است که انسان در آن دخیل نباشد اما آنچه نگران کننده است این است که با دستکاری انسان این تالاب ها و دریاچه ها خشک می شوند و اگر به حق آبه تالاب قوریگل دست درازی نشده بود خشک نمی شد.
وی گفت: براساس ماده ۵۰ قانون اساسی، حفاظت از محیط زیست وظیفه همگانی بوده ودر این راستا دولت و مردم همگی باید توجه لازم را داشته باشند.
او در ادامه گفت: سند تالاب های کشور به نام وزارت نیرو می باشد و حفاظت این تالاب ها به عهده محیط زیست است.
عباس نژاد تاکید کرد: حفاظت از محدوده بلافصل تالاب با سازمان محیط زیست است ولی محدوده اکولوژیک به عهده سازمان محیط زیست نمی باشد.
وی ادامه داد: حریم حفاظتی قوریگل ۱۵۰ متر می باشد یعنی سازمان محیط زیست اجازه نمی دهد کسی در این فاصله ساخت و ساز و اقدام دیگری انجام دهد.
عباس نژاد در ادامه تاکید کرد: براساس قانون تامین آب، وظیفه سازمان محیط زیست نیست و قانون صراحتا می گوید سازمان محیط زیست نیاز آبی را باید اعلام کند و وزارت نیرو باید با تدوین و اجرای برنامه مشخص، تخصیص و تامین آب را برای تالاب ها انجام دهد.
انتهای پیام/
