به گزارش تبریز بیدار، نشریه نیویورک تایمز نوشت: در نگاه اول به نظر می رسد فلزهایی که به یک بمب اتمی قدرتی ویرانگر می دهند با یکدیگر قابل معاوضه هستند: اورانیوم و پلوتونیوم که هر دو ارزشمندتر از طلا محسوب می شوند. هر دو فلز قادرند کشورهایی که به دنبال هسته ای شدن هستند را مجذوب خود کنند و هر دو می توانند بمب ها را به اندازه تخریب ژاپن قدرتمند کنند چرا که اورانیوم در هیروشیما و پلوتونیوم در ناگازاکی استفاده شد.
اما اینکه هر دوی این فلزها را برابر بدانیم به معنای ندیده گرفتن یک تفاوت مهم است: کارشناسان هسته ای معتقدند که از ۱۵ هزار و بیشتر کلاهک هسته ای موجود روی کره زمین بیش از ۹۵ درصد آن ها به پلوتونیوم مجهز هستند.
قدرت پلوتونیوم به عنوان ماده تولید سلاح های هسته ای مخرب تری از اورانیوم است و در مقیاس بالا، نسبت به اورانیوم، می تواند راحت تر و ارزان تر تولید می شود. به همین دلیل است که برخی کارشناسان هسته ای اعلام می کنند که چرایی توجه یک جانبه به موضوع اورانیوم در ارزیابی های ارائه شده از توافق هسته ای با ایران را متوجه نمی شوند – توافقی که براساس آن ایران تولید پلوتونیوم را متوقف خواهد کرد.
“زیگفرید هکر“، مدیر سابق آزمایشگاه ملی “لسآلاموس“ در نیومکزیکو که محل تولید نخستین بمب هسته ای جهان است در این رابطه گفت: این یک پیشرفت بزرگ باورنکردنی است، اما هیچ کس به آن توجهی نمی کند.
دو سال طی مذاکرات توافق مهمی حاصل شد، که ایران تولید اورانیوم و پلوتونیوم خود را در مقابل پایان دادن به تحریم های نفتی و مالی محدود کرد. این توافق در جولای نهایی شد و طی این ماه در معرض بررسی و رأی کنگره قرار می گیرد. اما پرسش ها و انتفادات مطرح شده تنها راجع به اورانیوم است – اینکه ایران به چه میزان اجازه غنی کردن و ذخیره اورانیوم را دارد و پایبندی آن چگونه راستی آزمایی می شود.
.
کارشناسان هسته ای اعلام کرده اند که تمرکز بر اورانیوم احتمالا برای رد گم کردن است، زیرا از طریق این یک (اورانیوم) دستیابی به سلاح هسته ای غیر محتمل تر است.
سه دهه پیش ایران به طور پنهانی آزمایشات پلوتونیوم را آغاز کرد و احتمالا تنها چند ماه با به راه اندازی تولید پلوتونیم فاصله داشت که مذاکرات به نقطه عطفی رسید و تهران پذیرفت که تنها تاسیساتی که مستعد تولید (پلوتونیوم) برای بمب بود، باز طراحی کند!
کارشناسان هسته ای می گویند که وعده ایران نقطه عطف بزرگی بود. “فرانک وون هیپل”، استاد فیزیک دانشگاه پرینستون و مشاور دولت بیل کلینتون در این باره می گوید: این موفقیتی حقیقی است، از اینکه ایران این موضوع را پذیرفت، شگفت زده شدم.
“ریچارد گاروین”، طراح اصلی اولین بمب هیدروژنی جهان که برای مدت های طولانی مشاور دولتمردان این کشور در مورد تسلیحات هسته ای بوده، باز طراحی (اراک) را “یک دستاورد بزرگ” نامیده است. او و جمعی از دانشمندان ماه گذشته نامه ای را خطاب به باراک اوباما نوشتند و طی آن توافق هسته ای ایران را به عنوان یک امر نوآورانه و دقیق تحسین کردند.
کارشناسان پیش کسوت بمب هسته ای می گویند که کوتاه آمدن ایران در موضوع تولید پلوتونیوم در تاریخ بی سابقه است. پس از پروژه منهتن در سال ۱۹۴۲، اورانیوم بازیگر اصلی و اورانیوم موضوع انحرافی شد.
غنی سازی اورانیوم برای سوخت بمب به شدت سخت شد در حالی که پلوتونیوم که یک محصول جانبی اتمی بود، ساختار این کار را تسهیل کرد. علاوه بر این، پلوتونیوم کمتری برای (ساخت سلاح) لازم است. ری کیدر، طراح بازنشسته ارتش در لابراتور سلاح های لیورمور در کالیفرنیا می گوید: سلاحی که با میزان مشخصی پلوتونیوم تجهیز شده بسیار مخرب تر و قدرتمندتر از سلاحی است که همان میزان اورانیوم دارد.
