یادداشت مهیمان تبریزبیدار؛ زهرا ساعی
حاشیهنشینی از معضلات بزرگ امروز کلانشهرهاست که یکی از دلایل مهم بروز این پدیده، افزایش امکانات در شهرهای بزرگ و بیتوجهی در فراهم کردن همین امکانات در سایر مناطق کشور است.
در واقع بیتوجهی به ایجاد اشتغال و بسترسازی برای افزایش کیفیت زندگی در شهرهای کوچک و روستاها، از دلایل مهم بروز پدیده حاشیهنشینی است و شاهد این هستیم که بخشی از روستانشینان یا ساکنان شهرهای کوچک به دنبال یافتن شغل به کلانشهرها مهاجرت میکنند و این روند به طور مرتب تکرار میشود.
بنابراین یکی از راهکارهای کنترل حاشیهنشینی، ایجاد شرایط اشتغال مناسب در مناطق روستایی و شهرهای کوچک برای کسانی است که با انگیزههای اقتصادی و در جستوجوی شغل و درآمد به کلانشهرها مهاجرت میکنند.
در این زمینه به ویژه باید به جوانانی که از دانشگاه فارغالتحصیل شدهاند توجه شود و اگر بستر اشتغال آنها در شهر خودشان فراهم باشد، بدون شک از میزان حاشیهنشینی کاسته خواهد شد. البته نکته دیگری که در زمینه جلوگیری از حاشیهنشینی باید مدنظر قرار داد، ایجاد امکانات در بخشهای مختلف آموزشی، رفاهی، درمانی، فرهنگی و… است.
درحالحاضر در بیشتر کلانشهرها خدمات رفاهی از سوی شهرداری و استانداری ارائه میشود اما این شیوه نادرستی است. برای مقابله با حاشیهنشینی باید از تمرکز امکانات در شهرهای بزرگ جلوگیری کرد و شکی نیست که امکانات کشور باید متناسب با جمعیت در شهرها و روستاهای مختلف توزیع شود. با این شیوه و با اشتغالزایی در روستاها و شهرهای کوچک، احتمال مهاجرت معکوس افزایش مییابد و میتوان امیدوار بود بخشی از کسانی که در سکونتگاههای غیررسمی و مناطق حاشیهای کلانشهرها زندگی میکنند، به شهر و روستاهای خود بازگردند.
در کنار توسعه ناموزون شهرها و افزایش مشکلات شهرهای بزرگ، حاشیهنشینی پیامدهای دیگری از جمله آسیبهای اجتماعی به دنبال دارد و نمیتوان به این مسئله بیتوجه بود.
در این زمینه بهطور قطع سازمانها و نهادهای اجتماعی باید با همکاری وزارت راه و شهرسازی و سایر نهادهای دستاندرکار در مسئله حاشیهنشینی ورود کنند؛ هر اقدام مشترکی که به کاهش حاشیهنشینی منجر شود، ارزشمند است.
