سرویس سیاسی تبریز بیدار؛
همهچیز از یک کلیپ ۷ دقیقهای آغاز شد. توهین ۳ تن از بازیگران کودک شبکه ۲ در یک برنامه تلویزیونی آنچنان بهسرعت در شبکههای اجتماعی منتشر و بازنشر شد که در آغازین ساعات صبح روز شنبه، کمکم گردوخاک این توهین بیشرمانه، خود را در زیرپوست جامعه ایرانی خصوصاً آذریها نمایان ساخت.
ناراحتی گسترده عموم مردم از این توهین، به فضای سیاسی کشور کشیده شد و عموم مسئولین ارشد استانهای آذری نشین و نمایندگان آنان در مجلس شورای اسلامی را به واکنش واداشت.
آیتالله مجتهد شبستری، با “محکومیت این حرکت نابجا” صداوسیما را از تکرار احتمالی این اقدام بر حذر داشت. اسماعیل جبار زاده با اظهار “تأسف و تأثر” از بررسی و رسیدگی این اقدام از مجاری بالای نظارتی خبر داد. علیرضا بیگی با تداعی اتفاق سال ۸۵ “اشتباه فاحش روزنامه ایران” را یادآوری کرد.
سایر نمایندگان استانهای آذری نشین نیز، با تعابیری از قبیل “توهین به مردم آذربایجان، توهین به مردم ایران است”، “ضرورت برخورد جدی با توهینکنندگان به آذربایجان” و “دیگر زمان آن گذشته که از هر چیزی برای خنداندن مردم استفاده کنیم” نسبت به این امر واکنش نشان دادند.
همراهی نماینده ولیفقیه در استان و استاندار و اکثریت نمایندگان مجلس، نشانگر عزم جدی مسئولین برای پیگیری جوانب مختلف این توهین از مجاری قانونی بود که درنهایت، منجر به شکایت ۲ تن از نمایندگان مجلس از صداوسیما شد.
اما این پایان ماجرا نبود و رئیس صداوسیما بهعنوان مسئول بالادستی تهیه و تولید برنامههای مذکور، ظهر امروز در بیانیهای با ابراز تأسف عمیق از بروز این جریان، از “برخورد و رسیدگی جدی به مدیران و عناصر دخیل در این مسئله تأسفبار که موجب رنجش خاطر هموطنان عزیز در آذربایجان شده است” خبر داد.
وقتی قومگرایان افراطی بالی برای پرواز یافتند
قول رسیدگی و پیگیری جدی به زوایای برنامه موهن حکایت از پایان جریانی داشت که میتوانست در صورت موجسواری برخی جریانات یادآور اتفاقات تلخ خردادماه سال ۸۵ باشد. اما از ظهر روز شنبه، برآمدن موجی تازه از جریان مرده “قومگرایان افراطی” در شبکههای اجتماعی هشدار احتمال موجسواری و ظهور و بروز این جریان افراطی را در افواه رسانهها و تحلیلگران به خود مشغول میکرد.
بازنشر گسترده پیامهای نشر دهنده نفرت انگیزی قومی (همانکه خود داعیهدار دفاع از قومیت خود رادارند) در شبکههای اجتماعی، نشانگر پیراهن عثمانی بود که این جریان با علم کردن آن، قصد پیگیری و اعلام حضور خود را در کف خیابانها داشت.
دعوت بدنه و سران این گروه با محوریت تجزیهطلبان خارج از کشور همچون چهرگانی، از بهاصطلاح مردم، برای حضور گسترده در عصر روز دوشنبه، نشانهای از احتمال بروز این جریان بود. دل بستن خیالی این قومگرایان افراطی برای تهییج احساسات دلآزرده مردم آذری، آنان را به این تحلیل رساند که میتوانند با خودنمایی سیاسی در کف خیابانها، آشوب و درگیری تازهای ایجاد کنند.
افراطیون در محاق
برنامهریزی های گسترده این تجمع غیرقانونی، که به گفته فرماندار تبریز مجوزی برای برگزاری آن صادر نشده بود، در مرحله اول از دانشگاهها شروع میشد. این جریان که با اعلام ۲ منطقه آبرسان و میدان ساعت برای آغاز تجمعات قصد قشار دوجانبهای از دو مکان در یک زمان خاص را داشت عملاً با شکست روبرو شد و با هوشیاری دانشگاهیان انقلابی، یک وزنه این جریان در خلاء مانده و با سنگین شدن نسبی کفه دیگر، توان ضعیف این افراطیون به محاق رقت.
مشاهدات میدانی خبرنگار تبریزبیدار از محل تجمع حکایت از چند نکته اساسی در این تجمع داشت. علیرغم به وجود آوردن جو رسانهای سنگین از سوی این قومگرایان، شمار تظاهرکنندگان به ۲۰۰ نفر نیز نمیرسید که این مسئله به خوبی نشاندهنده پایگاه مردمی این جریان افراطی است.
از سوی دیگر مشهود بودن عدم همراهی و ناراحتی مردم عادی (ولو دلآزرده از توهین برنامه فیتیله) از اقدامات و شعارهای تند قومگرایان افراطی، این عده قلیل و آشوبگر را به توهینهای زنندهای ازجمله “هرکس کی بی طرفدی فارس دان دا بیشرف دی” مجبور کرد.
حضور نیروهای انتظامی و امنیتی برای جلوگیری از وقوع درگیریهای احتمالی و خسارت به وسایل عمومی، منجر به عصبانیت این عده معدود و شعارهای ساختارشکنانِ ای شد که درنهایت با ورود نیروی انتظامی برای متفرق کردن جمعیت، این افراد شعارهای ساختارشکنانه بیشتری را فریاد کردند که درنهایت با هوشیاری نیروهای امنیتی و انتظامی، در حدود ساعت ۵، آنان را متفرق کرد.
آما آنچه در این میان مهم جلوه میکرد این بود که، گرچه وقوع این دست اعتراضات در قالب تند و ساختارشکنانه تهدیدی برای امنیت اجتماعی و ملی کشورمان است، اما از سوی دیگر دماسنجی برای ارزیابی توان جریان قومگرایی افراطی برای به صف کشیدن پیادهنظام خود میباشد.
بیشک تجمع دیروز دلیلی دیگر بر فرسایش توان قومگرایان افراطی و افزایش نگاه بصیر مردم آذربایجان به هویت ملی و قومی خود در قالب ارزشهای دینی و انقلابی است.
