سرویس فرهنگی تبریزبیدار/ امیر دریادار دوم رضا عباسی مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس استان آذربایجان شرقی، با حضور در تحریریه تبریزبیدار پاسخگوی سوالات خبرنگاران این رسانه شد.
حراست از فرهنگ دفاع مقدس، باغ موزه دفاع مقدس تبریز، یکسان سازی گلزارهای شهدا، ناوگروه ۸۶ نیروی دریایی ارتش و کنگره ۱۰ هزار شهید آذربایجان شرقی از جمله محورهای این گفتگوی دو ساعته بود.
مشروح گفتگو بشرح ذیل است:
تبریزبیدار: رویکرد و عملکرد اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس در انتقال فرهنگ ایثار و شهادت چیست؟
لحظه به لحظه دفاع مقدس، درس و عبرت است
امیر عباسی: اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس وابسته به ستاد کل نیروهای مسلح به فرمان فرمانده معظم کل قوا حضرت آیت الله خامنه ای تشکیل شده تا تاریخ ماندگار دفاع مقدس را برای جوانان بازنشر بدهند. ما در سخت ترین شرایط وارد جنگ شدیم و انقلاب اسلامی ما یک انقلاب نوپا و در حال استقرار و ریشه دواندن در کشور بود که وارد یک دفاع همه جانبه شدیم. شرایط دفاع مقدس یک شرایط استثنایی بود و نیروهای مسلح ما به ویژه ارتش عزیز شرایط خاص خودش را داشت و بعدش هم سپاه پاسداران تشکیل شد و ما در سخت ترین شرایط ممکن هم از لحاظ نیروی انسانی نظامی، تحریم ها، نفوذی ها، تخریب روحیه ها و هم از لحاظ شرایط خاص کشوری وارد این دفاع مقدس شدیم و شرایط متعادلی نداشتیم. لذا این که دفاع مقدس ما نزدیک به ۸ سال طول کشیده است، اینگونه می توان گفت که لحظه به لحظهی آن برای جوانان ما درس عبرت است.
خدمت نیروی دریایی ارتش به اقتصاد ایران در جنگ ۸ ساله
مثلا شاید خیلی از جوانان ما سوال بپرسند که نیروی دریایی چه کار بزرگی برای دفاع مقدس کرد؟ باید بگویم که وقتی نفت صادر می شد، نیروی دریایی کشتی ها را اسکورت کرد. که از آن طرف ارزان وارد کشور شد. خود رهبری عزیز ما می فرمایند: «بهتر است مردم بدانند که نیروی دریایی، چرخه اقتصاد کشور ما را ۸ سال پایدار نگه داشته است.» ما چنین چیزهایی را باید در اداره حفظ آثار و ارزش های دفاع مقدس حفظ کنیم؛ یعنی در گام اول باید از اتفاقات و وقایع دوران دفاع مقدس حراست کنیم و در گام بعدی آن را بازنشر دهیم. لذا ما در چند فضا کار می کنیم؛ اولین فضایی که در آن فعالیت می کنیم، بحث چاپ کتاب است. ما در حوزه چاپ کتاب در تاریخ شفاهی دفاع مقدس (ثبت خاطره رزمندگان) فعالیت می کنیم که مثلا شما در هر جای دنیا که باشید چه در داخل و چه در خارج، اگر بخواهید، بدانید که در عملیات بدر چه اتفاقی رخ داده، می توانید به این کتاب مراجعه کنید. یا مثلا این خاطرات رزمندگان در یکی از معاونت های ما تبدیل به یک تئاتر یا فیلم سینمایی و یک موضوع رسانه ای می شوند. باید به نسل حاضر بگوییم زنان ما در دوران دفاع مقدس چه نقشی ایفا کرده اند؟ ما مادری داشته ایم که در زمان جنگ، بچه ۳ ساله خود را رها کرده و به جنگ با دشمن رفته است.
شهدای مدافع حرم، رویش های انقلاب اسلامی
الان به ما می گویند در انقلاب اسلامی ریزش داشته و دارید. جواب من این است که این یک امر طبیعی است؛ شما در همه بخش ها هم ریزش دارید و هم رویش. رویش همان شهدای مدافع حرم هستند. الگوی شهدای مدافع حرم همان جوانانی هستند که در آزادسازی سوسنگرد عملیات انجام دادند.
تبریزبیدار: کارهای عمرانی و فرهنگی باغ موزه دفاع مقدس تبریز چند سالی است که شروع شده است. به نظر شما باغ این موزه از نظر محتوایی و برنامه های فرهنگی چقدر توانسته است برای نسل جدید در انتقال فرهنگ دفاع مقدس موثر باشد؟
تعریف نقشه راه برای محتوای باغ موزه دفاع مقدس / همه مدیریت استان مسئولیت دارد
امیر عباسی: بخش دیگری از ماموریت ما در اداره حفظ آثار، ایجاد باغ موزه های دفاع مقدس است. ما در سطح استان، ۲۲۰ شهید گمنام و ۷۲ یادمان داریم، از لحاظ آمایش سرزمینی در تمام شهرستان ها زیارتگاه شهدای گمنام داریم که ۸۵ درصد از بارگاه ها تمام شده و ۱۵ درصد هم در حال تکمیل است. الان اولویت دارترین ماموریت ما ایجاد باغ موزه دفاع مقدس ویژه جوانان است. در سال ۷۳_۷۲ پارک شمیم پایداری تبریز برای باغ موزه دفاع مقدس انتخاب می شود که خیلی از استان ها این را ندارند. کار خیلی زیبا و پرمحتوا شروع شده است. خود مجموعه باغ موزه، نزدیک۷۸۰۰ متر مربع بالغ بر ۴ طبقه است و نزدیک ۸ سال است که تحویل داده شده است. در کنار باغ موزه، حسینیه شهدای گمنام است و مجموعه بسیار کم نظیر از لحاظ مکانی است ولیکن مشکل این است که ما هنوز هم که هنوز است شعار دفاع مقدس را می دهیم ولی وقتی پای عمل می آییم، می لنگیم! من در مراسم یادوراه شهدای بیت المقدس در حضور مسئولان لشکری و کشوری هم عرض کردم که باغ موزه دفاع مقدس تبریز تمام شده و الان نیاز به یک «یاحسین» و «یاعلی» دیگر داریم تا محتوای داخل موزه تمام شود. اقدامات عمرانی، متعلق به شهرداری است و ما فقط بهره بردار هستیم. شهردار، شورای شهر و خود آقای استاندار که ریاست شورای هماهنگی باغ موزه دفاع مقدس را بر عهده دارند، معاون عمرانی استانداری و همچنین امام جمعه محترم، همگی مسئولیت دارند که در بحث موزه دفاع مقدس به ما کمک کنند و اینها همه از بودجه استانی است. در بحث محتوا تصمیم گرفتیم نقشه راه تعریف کنیم که تمام ابعاد پیدا و پنهان استان را در آن لحاظ کنیم.
۱۰۰ سوژه انتقال فرهنگ دفاع مقدس در یک کتاب
اکنون جلد اول کتاب موزه محتوایی ما آماده انتشار است که بالغ بر ۱۰۰ سوژه آماده است. سعی داریم سوژه های ما انتقال دهنده پیام باشند و نیاز به کسی که آنها را تشریح می کنند نداشته باشند؛ مثلا اسم یکی از سوژه های ما «السلام علیک یا عشق» است؛ پیکر شهیدی است که سرش را از دست داده که آقای مهندس احد حسینی که یکی از مجسمه سازهای ارزشمند دنیا هستند، روی این پروژه کار می کنند. ایشان ۸ مجسمه را در مقابل پیکره این شهیدی که سرش را از دست داده آرایش می دهد؛ مثلا یکی از این مجسمه ها فردی است با دوچرخه دارد رد می شود ولی وسط راه نگه می دارد و به این شهید ادای احترام می کند. یکی دیگر، مادری است که کودکش را بغل کرده و روبروی پیکر شهید ایستاده و ادای احترام می کند و با این ادای احترام، فرهنگ شهادت را به فرزند خودش منتقل می کند.
آیا باغ موزه دفاع مقدس به اندازه یک روگذر برای شهر ارزش ندارد؟ / دهه شصتی ها را از دست نداده ایم / نسل جدید تشنه محتوا است
لذا اولویت اول ما این است که بتوانیم در سه سال آینده که یک سال آن گذشته است، بتوانیم ۸۰ درصد موزه را از لحاظ محتوایی آرایش کنیم و این مستلزم این است که همه مسئولین پای کار بیایند. سوال من این است که آیا باغ موزه دفاع مقدس به اندازه یک روگذر برای شهر ارزشمند نیست؟ اندازه تعریض یک خیابان برای مسئولین فرهنگی ما ارزشمند نیست؟ ما می گوییم دهه شصتی ها را از دست داده ایم در حالی که من اصلا این را قبول ندارم. ۹۰۰۰ دانش آموزی که به باغ موزه دفاع مقدس آمده بودند، تشنه محتوا هستند. یعنی وقتی شما از تعداد شهیدان استان می پرسید و جواب را نمی داند، وقتی به او اطلاعات می دهید، کیف می کند. وقتی شما صحبت از رزمندگانی همچون سردار مهدی باکری، شهید یاغچیان، عزیزانی که الان زنده اند، جانبازند و …، خاطرات زنده می شوند؛ منتها باید از مسیر درست وارد شد. یعنی امروز اگر صحبت کردن و سخنرانی ۱۰ درصد تاثیر داشته باشد، محتوا ۹۰ درصد تاثیر دارد. اگر محتوا اصولی باشد و بر اساس موضوعات علمی باشد، فراخور و خوراک دانش آموزان باشد، تاثیر خودش را می گذارد. ما دانش آموزی داشتیم که وارد حسینیه شهدای گمنام نمی شد و می گفت من حوصله ندارم کفش هایم را دربیارم و داخل شوم. وقتی رفت داخل و بیرون آمد، برگشت گفت که می شود ما هرهفته اینجا بیاییم؟ این یعنی ما می توانیم این دانش آموزان را با فرهنگ غنی دفاع مقدس آشنا کنیم که لحظه به لحظه و ثانیه به ثانیه دفاع مقدس، درس است.
مخالف یکنواختی و یکسان سازی مزارهای شهدا هستم / حالت سنتی قبور شهدا، انتقال دهنده پیام است
تبریزبیدار: حضرتعالی به عنوان کسی که در حوزه نشر ارزش های دفاع مقدس مسئولیت دارید، در مورد مساله یکسان سازی مزار شهدا و وضعیت فعلی گلزار شهدا چه نظری دارید؟
امیر عباسی: مزار یک شهید یک متعلقه ای دارد؛ پدر، مادر، خواهر و برادر شهید قطعا نسبت به ایشان عُلقه ای دارند و دیدگاه ها و نظرات آنها بسیار اولٰی است؛ حتی مقام معظم کل قوا که در سال ۹۷ پیامی را در مورد کار غلط یکسان سازی مرازهای شهدا صادر کردند، برگرفته از همین شکایات و نارضایتی های خانواده شهدا بود. اولا که بودجه به این کلانی قطعا وجود ندارد؛ شما در وادی رحمت تبریز دیده اید که فاز اول مزارها یک شکل و فاز دومش یک شکل است و فاز سومش هم معلوم نیست چطور خواهد بود.
لذا حضرت آقا بیان فرمودند شرایطی که برای قبور مطهر شهدا است، به لحاظ حفظ سنت های منطقه و از لحاظ شکل و شمایل قبور که در هر منطقه با منطقه دیگر فرق میکند، اینکه یکنواختی و یکسان سازی صورت بگیرد، من خودم به شخصه مخالفم. بحث اعتبارات یک طرف قضیه است و طرف دیگر قضیه این است که حالت های سنتی قبور، خودش انتقال دهنده یک پیام است. مثلا می بینید که خانواده شهید، بخشی از مزار فرزندش را تبدیل به موزه کرده است؛ لباس، وصیتنامه، عکس، دست نوشته و لوازم شخصی شهید را در آن محل می گذارد و عابران و زیارت کنندگان وقتی از آنجا رد می شوند و اینها را می بینند، به سادگی آن فرد پی می برند. بنده معتقدم که علی رغم تمامی زیبایی های خاصی که برای یکسان سازی قبور در نظر گرفته اند، بهتر است مزارها به همان حالت قبلی باشند. البته ما با تعمیر برای زیباسازی مزارها مخالف نیستیم ولی متاسفانه فقط تعمیر نیست و اتفاقات دیگری هم پیرامون آن اتفاق می افتد؛ مزارها را در یک ردیف با فاصله مشخص می چینند و بعد برای مردم سوال مطرح می شود که اینها در زمان تدفینشان این فاصله منظم را رعایت کرده اند؛ لذا احتمال جابه جایی قبر هم وجود دارد. علی رغم همه زیبایی هایی که در فاز یک وادی رحمت وجود دارد، به نظر من فاز ۲ و فاز ۳ که حالت قدیمی تری دارند خیلی بهتر هستند و علاوه بر اینکه چنین اعتباری برای یکسان سازی وجود ندارد، خود خانواده ها هم موافق نیستند. برای مثال، شورای شهر محترم برای بارگاه زیارت شهید قاضی، بودجه ای را پیشبینی کرده بود که فرزند شهید با این قضیه مخالفت کرد و گفت با وجود اینهمه مشکلات اقتصادی و عمرانی که در سطح شهر وجود دارد، من با این قضیه مخالفم. عمده دلیل مخالفت ها هم این است که حالت سنتی مزارها حفظ شود. ما حتی در بحث دفن شهدای گمنام در شهرستان ها، به مسئولین آنها هشدار می دهیم که المانی که می خواهید برای شهید درست کنید، در حد بضاعت شهر باشد. بعضی از شهرستان ها هستند که المان سنگین در نظر می گیرند و وقتی آن را نزد شهردار می برند، می گوید من به این اندازه بودجه و اعتبار ندارم که روی این قضیه کار کنم.
تبریزبیدار: نقش و رسالت مجموعه شما در کنگره ۱۰۰۰۰ شهید استان چیست؟
ماموریت محوری در کنگره ۱۰ هزار شهید استان
امیر عباسی: سیاست گذار اصلی این موضوع، نماینده محترم ولی فقیه در استان و مسئول آن جناب استاندار هستند، دبیری کنگره بر عهده فرمانده محترم سپاه ۳۱ عاشورا است. اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس در تمامی کمیته ها نقش آفرینی خواهد کرد؛ به دلیل اینکه بخش اعظمی از این شهدا متعلق به دوران دفاع مقدس است و بخشی هم متعلق به جبهه مقاومت و بخشی هم متعلق به دوران انقلاب و حوادث مختلف است، لذا ما ماموریتِ محوری در همه کمیته ها داریم منتها مسئولیت کلی در دو کمیته داریم؛ یکی کمیته تدوین اسناد دفاع مقدس و یکی کمیته یادمان ها و موزه ها هستند که مدیر کل حفظ و نشر آثارهای دفاع مقدس، به عنوان دبیر کمیته است. رئیس کمیته هم معاون عمرانی استانداری است. بنده هم در یکی از کمیته ها به عنوان دبیر و در یکی از کمیته ها هم به عنوان رئیس هستم و مقدمات کار هم فراهم شده است.
تبریزبیدار: باتوجه به انتساب حضرتعالی به نیروی دریایی ارتش، در مورد اهمیت و پیامدهای حرکت اخیر ناوگروه ۸۶ ارتش در پیمودن دور دنیا در آب های آزاد برایمان بفرمایید.
دیپلماسی دریایی با ناوگروه ۸۶ ارتش / حضور در حیاط خلوت آمریکا با عبور از سوئز
امیر عباسی: آب های رزمی بخشی از خاک یک کشور محسوب می شوند؛ یعنی وقتی یک ناوشکن در دریا قد علم می کند و پرچمی را به اهتزاز در می آورد، انگار تکه ای از این کشور جدا شده و در دریا حاکمیت قدرت ایجاد می کند و از لحاظ کنوانسیون های دریایی، تا ۱۲مایل ساحلی واحدها می توانند تردد داشته باشند. نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران از سال ۸۶ حضور در دریا را با کمیت و کیفیت بالا دنبال می کرد و از فرمایشات مقام معظم کل قوا نیز است که نیروی دریایی بایستی در دریا حضور پیدا کند و ضمن اینکه ماموریت خاص خودش را انجام دهد، دیپلماسی دریایی را هم انجام دهد. وقتی یک نیروی رزمی دلیر جایی پهلو می گیرد، مراودات مختلفی از جمله دیپلماسی دریا، دیپلماسی اقتصادی، دیپلماسی سیاسی، دیپلماسی رزمی و … صورت می گیرد. ما در سال ۸۹ وقتی برای اولین بار از کانال سوئز عبور کردیم و وارد دریای مدیترانه شدیم، خیلی اتفاق بزرگی بود. خبرنگار الجزیره از فرمانده دریایی ما پرسید که هدف شما از عبور از کانال سوئز و حضور در بندر لاذقیه سوریه چیست؟ امیر فرمودند که ما حامل پیام صلح و دوستی هستیم. سپس خبرنگار الجزیره با شیطنت دوباره پرسید: «پیام صلح و دوستی را با ناو جنگی می آورند؟» امیر فرمودند «بله اتفاقا وقتی پیام صلح و دوستی را با ناو بیاوریم معنا پیدا می کند وگرنه با کشتی ماهیگیری و تجاری که پیام صلح و دوستی نمی آورند.» لذا حضور ما در دریا از آن موقع کلید خورد و وقتی امیر سیارس گفته بود که ما می خواهیم در حیاط خلوت آمریکا حاضر شویم و از سوئژ عبور کنیم و از جبل الطارق خارج شویم و به سمت حیاط خلوت آمریکایی ها برویم.
تودهنی به غرب با ناوشکن دنا
پنتاگون در قالب یک نقشه، بندرعباس را به سواحل آمریکایی ها وصل کرد و می گفت ایرانی ها خوابش را هم نمی بینند که روزی در حیاط خلوت ما حضور پیدا کنند ولی الحمدالله ناو ۸۶ ما توانست یک دور کامل کره زمین را طی کند، از ۴کانال عبور کند، ۴اقیانوس را طی کند و ۶۴۰۰۰کیلومتر طی طریق کند و این ماموریت ارزشمند ۸ ماه طول کشید. با همه اینها یکنکته از همه مهمتر بود و آن هم حضور ناوشکن دنا در دریا بود که با این کار، تودهنی بزرگی به غربی ها زدیم. علی رغم اینکه در عملیات مروارید سال ۵۹ این تودهنی را زده بودیم و نیروی دریایی عراق بعثی را با خاک یکسان کرده بودیم، همان عملیات را با همان طراحی، ساخت و ماموریت اینجا اجرا کردیم. اگر ناوشکن دنا عرض خلیج فارس را طی می کرد، تاثیر زیادی نداشت ولی این ناوشکن در دریا های وحشی مثل دریای وحشی چین حضور پیدا کرد. جای خوشحالی است که دو نفر از این ناوگروه، از استان آذربایجان شرقی هستند. از فرمایشات مقام معظم رهبری است که می فرمایند: «شما و ناوگروه هایتان باید انتقال دهنده فرهنگ غنی ایرانی_اسلامی باشید». بنده به عنوان یک افسر نیروی دریایی به همکارانم افتخار می کنم و امیدوارم بتوانیم اتفاقات بزرگتر از این رقم بزنیم.
تبریزبیدار: موانع و تهدیدهای انتقال فرهنگ غنی دفاع مقدس در دنیای امروز را چه می دانید؟
تحریف دفاع مقدس، بزرگنمایی و یا ذلیل کردن دشمن ممنوع
امیر عباسی: یکی از ماموریت های مهم ما این است که از تحریف و تخریب و غیرواقعی جلوه دادن حماسه های دفاع مقدس جلوگیری کنیم. باید وقایع دفاع مقدس را همانطور که هستند حفظ کنیم و بازنشر دهیم. بزرگنمایی کردن و یا ذلیل کردن دشمن ممنوع است. ما زمانی وارد دفاع مقدس شدیم که در سخت ترین شرایط تحریمی قرار داشتیم اما سرسختانه و هوشمندانه در برابر دشمن ایستادیم. در دفاع مقدس دشمن ۳۵۰۰۰ کشته و زخمی داد و ۱۹۰۰۰ اسیر از دشمن گرفتیم و نزدیک ۵۷۰۰ کیلومتر از اراضی ما آزاد شدند.
عبرت عملیات بیت المقدس برای مدعیان سازش با آمریکا
ما ۵ درس عبرت و الگو از دفاع مقدس داریم که ویژه ترین آنها عملیات بیت المقدس است. ما در سخت ترین شرایط خرمشهر را پس گرفتیم. ما خرمشهر را ظرف ۴۰ روز از دست دادیم و شبانه روز جنگیدیم. اولا آنهایی که صحبت از صلح و سازش می کنند و ابرقدرت ها را بزرگ می کنند؛ باید بدانند که سنتو و ناتو در دفاع مقدس، جنگ را پشتیبانی می کردند ولی ما بر دشمن پیروز شدیم. پس کسانی که الان می گویند باید با آمریکا سازش کنیم و صلح کنیم، باید از این قضیه درس عبرت بگیرند.
بلعیدن دشمن با وحدت / هیچکس نمی تواند آزادسازی خرمشهر را به نام خود بزند
دومین درس، وحدت نیروهای مسلح است. در زمان جنگ، ارتش، سپاه، بسیجیان و مردم همه پای کار آمدند و در قالب یک وحدت، دشمن را بلعیدند.
سومین درس این است که ما بر اساس یک رهبری و فرماندهی واحد پیش رفتیم. هیچکس نمی تواند آزادسازی خرمشهر را به نام خودش بزند. مدیران کل حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس مسئولند در برابر اینکه کسی ارزش های دفاع مقدس را تحریف کند.
اعتماد به جوانان، گره گشای جنگ ۸ ساله
و اما چهارمین درس، اعتماد به جوانان است. قاطبه سن فرماندهان و رزمندگان دفاع مقدس بین ۱۸ سال تا ۲۸ سال است. سرداران، شهدا و فرماندهان ما همه جوان بودند. ما با اعتماد به جوانان می توانیمکارهای بزرگی انجام دهیم. پس باز هم باید به جوانان اغتماد کنیم و عرصه مدیریتی را برای آنها باز کنیم. برای همین حضرت آقا در مراسم فارغ التحصیلی برادران سپاهی دانشگاه امامحسین(ع) گفتند: «خرمشهر ها در پیش است و شماها هم می توانید عملیات بیت المقدس را رقم بزنید.»
کسانی که آیندگان را نسبت به نظام نا امید می کنند، خیانت کارند
آخرین مورد هم این است که رزمندگان ما بر اساس باورهای عمیق دینی جنگیدند. لذا امروز هرکس که می خواهد به وطن خودش خدمت کند، باید به این پنج مولفه رجوع کند. کسانی که آیندگان را نسبت به نظام بدبین و نا امید می کنند، خیانت کارند؛ چه مسئولین کشوری باشند و چه لشگری.
گفتگو از صابر عیسی پور / تنظیم: نگار رشیدی
انتهای پیام/
با این همه انقلابی گری مسئولین گله مندی جای تعجب داره