سرویس فرهنگی تبریزبیدار/ کمتر کسی را می توان در تبریز یافت که اطلاعاتی درباره هیئات حسینی در ماه محرم داشته باشد و اسم «دسته عزاداری ولی» به گوشش نخورده باشد. دسته شاخسی سنتی که از سال های گذشته مورد استقبال عزاداران حسنی بوده و حتی با ظهور و بروز دستجات با سبک های جدید، «دسته عزاداری ولی» رونق خود را حفظ کرده است.
ولی پیری مداح اصلی این هیئت بوده که شهرت این دسته نیز با اقتباس از نام اوست. این مداح پیشکسوت مهمان تحریریه محرم پایگاه خبری تبریزبیدار شده تا گپ و گفت صمیمی پیرامون عزاداری ماه محرم داشته باشیم.
مشروح گفتگو به شرح ذیل است:
تبریزبیدار: چطور وارد عرصه مداحی شدید؟
ولی پیری: بنده متولد سال ۱۳۳۳ هستم و ۷۰ سال دارم، تا جایی که یادم می آید، از ۱۲ یا ۱۳ سالگی مداحی را شروع کرده ام و تا الان حدود ۵۷ سال است که مداحی می کنم.
از سبک های قدیم تا جدید
تبریزبیدار: تفاوتهای سبک های جدید مداحی و عزاداریها با سبکهای سنتی چیست و به نظرتان کدام تأثیرگذاری بیشتری دارد؟
ولی پیری: به سبک های قدیم، «سبک بُکایی» می گوییم که یعنی انسان را به گریه می اندازد. سبک جدید هم «سبک شوری» است که جوانان را سر شور می آورد در سینه زنی، زنجیر زنی، شاخسی و … که هر دوی این سبک ها لازم است و هردوی آنها هم موفق هستند.
عاقبت بخیری و اشک، بزرگترین برکت روضه امام حسین(ع)
تبریزبیدار: بهترین هدیه و برکتی که در زندگیتان از امام حسین دیدهاید چه بود؟
ولی پیری: مادر من همیشه می گفت:«هرچقدر که نفست می آید و تنت سالم است، از امام حسین (ع) دست نکش؛ برکت فقط این نیست که خانه و ماشین و پول آنچنانی داشته باشی، بلکه برکت در عاقبت بخیری است» یعنی آدم از جوانی و نوجوانی شروع کند و بیاید تا وقتی به کهولت سنی برسد، ببیند که در همان خط و مرام و عقیده و دلسوزی است و هنوز هم در شوق زیارت امام حسین است، خودش برکت است.
پاکت های پول برای مداحان، از شایعه تا واقعیت
تبریزبیدار: معمولاً زیاد شایعه میشود که مداحان برای حضور در مراسمات عزاداری پاکت و مبالغ زیاد میگیرند. پاسخ شما به این شایعه چیست؟
ولی پیری: خودتان می گویید که شایعه است، اینکه به مداح پول بدهند، یک امر خیر است و امام رضا(ع) نیز خودشان صله داده اند ولی اینکه از قبل صحبت کنند که برای یک شب مداحی فلان قدر پول میگیریم، این کار را نمی کنند. انشاءالله که مداح ها این کار را نمی کنند ولی اگر بکنند کار ناشایستی است.
امام حسینِ نسل جدید همان امام حسینِ نسل قدیم است
تبریزبیدار: احساس میشود بین ذائقه نسل قدیم هیأت ها و نسل جدید شکاف و فاصله افتاده است. به نظرتان دلیلش چیست؟
ولی پیری: یک عده از کسانی که شایعه پراکنی می کنند، می خواهند مابین قدیمی ها و نسل جدید فاصله بیندازند؛ اینها هستند که دیوار را بلند می کنند، وگرنه قدیمی و جدید معنی ندارد چون امام حسین(ع) همان امام حسین(ع) است، ائمه همان ائمه هستند، خدا همان خداست، نوحه همان نوحه است و مداحی هم همان مداحی است تفاوتی بینشان نیست.
قدیمی ها، مثلا کسانی که در این راه ریش سفید کرده اند مثل بنده، وظیفه داریم جوانی که امروز آمده و می خواهد با این خط جلو برود را تقبل کنم و متحمل شوم و به این خط بیاورم؛ قدیم و جدید فرقی نمی کند. اگر بهروز باشد که چه بهتر.
هیئتِ سیاسی؛ آری یا نه؟
تبریزبیدار: نقش هیأتها در آگاهی دادن به مستمعین در مسایل روز سیاسی و اجتماعی چیست. به نظرتان هیأت باید در این مسایل ورود کند یا نه؟
ولی پیری: هئیت در نوع خودش سیره اهل بیت است و سیره اهل بیت هم فقط این نیست که بر سر و صورت بزنی، سینه بزنی، گریه کنی و احسان بدهی، بلکه در هیئت به مسائل اجتماعی هم رسیدگی می شود.
هیئت یک جمع و اجتماع است و بهتر است به مسائل اجتماعی هم بپردازد، البته مسائل سیاسی هم امروزه به گونه ای شده است که چون جبهه گیری وجود دارد و بحثشان عمومی نیست؛ مثلا ده نفر از یک کاندید حمایت می کند و ده نفر از یک کاندید دیگر، اگر پای این مسائل به هیئت باز شود، دوگانگی ایجاد می شود، ولی مسائل اجتماعی قابل بحث هستند و نوحه خودش هم اجتماعی است.
حلالیت از جوانان
تبریزبیدار: الان اکثرا جوانان در حسینیه ها و مساجد شرکت نمی کنند. شما در این مورد چقدر تلاش کرده اید که جوان ها در مکتب امامحسین(ع) قرار بگیرند؟
ولی پیری: انصافا جوان ها در تبریز به من خیلی احترام می گذارند؛ در همه جا مخصوصا در محله و هیئت خودمان، من هم از آنها حلالیت می طلبم و نصیحتشان می کنم. خودشان هم می دانند و در هیئت در کنار من بزرگ شده اند، با روضه و قرآن بزرگ شده اند و می دانند که من چرا آنها را نصیحت می کنم و هیچوقت هم از نصیحت فرار نمی کنند؛ می دانند که من خیر و صلاح آنها را می خواهم؛ اگر ازدواج می کند ازدواج خوبی داشته باشد، اگر خانه می خرد خانه خوبی بخرد، اگر ماشین می خرد ماشین خوبی بخرد، اگر می خواهد رفیق بازی کند دوست خوب برای خودش پیدا کند، اگر به هیئت می رود به هیئت خوبی برود، اگر می خواهد شعر گوش کند به شعر خوبی گوش کند، اگر می خواهد نوحه خوان شود نوحه خوان خوبی بشود و … . متاسفانه جوانان ما کمی از مساجد دوری گزیده اند.
رهبر انقلاب هم به این مورد اشاره کرده اند که جوانان از مسجد گریزان شده اند ولی نباید بگذاریم این اتفاق بیفتد. ولی انصافا جوانان از هئیت ها فرار نمی کنند؛ در هیئت ها به نوعی جاذبه وجود دارد. جاذبه هیئت ها از دافعهشان بیشتر است.
مداحان جوان، پله به پله جلو بروند
تبریزبیدار: بیشتر مداح های جوان و تازه به عرصه پاگذاشته، از مداحان پیشکسوت گلایه دارند که به آنها میدان داده نمی شود. نظر شما در این مورد چیست؟
ولی پیری: این ها می خواهند کمی تندتر راه بروند و تند راه رفتن هم به منزله افتادن است، از کودکی به ما آموخته اند که نردبان یا پله را باید یکی یکی بالابرویم. کسانی که گلایه می کنند حتما به این دلیل است وگرنه بنده جوان گرایی را برای همیشه و در طول عمرم شروع کرده ام و جوان هایی که من بزرگکرده ام الان ریششان سفید شده است.
تبریزبیدار: تا به حال به چند نفر آموزش مداحی داده اید؟
ولی پیری: ما در همین حسینیه، حسینیه زنجیرزنان قاسمیه محله شتربان، هرماه ۲ جلسه برگزار می کنیم و بنده هم به عنوان کسی که کفش ها را جفت می کند و به عنوان خادم در خدمتشان هستم، اینجا در جلساتی که برگزار می شود، همفکر و همنوا میشویم و جوانان و مداح های خوبی هم داریم که می توانند میکروفون دست بگیرند و یک مجلس را بگردانند.
آن جوانی که گلایه می کند، به این خاطر است که ما می خواهیم طوری بار بیاید که میکروفون به دستش بدهیم و اطمینان داشته باشیم که تا وقتی میکروفون در دست این فرد است من می توانم این چای را بخورم و مهمانان را بدرقه کنم جوانان باید عجله نکنند انشاءالله به آن مرحله خواهند رسید.
همهی هیئتی ها اعضای یک خانواده هستند
تبریزبیدار: سوالات ما تمام شد اگر خودتان مورد ناگفته ای دارید بفرمایید؟
ولی پیری: همهی هیئتی ها اعضای یک خانواده هستند و اینکه اسم این هیئت فلان است و در فلان محله است یا مثلا اسم این نوحه خوان فلان است یا در این سن است و سوادش فلان است مهم نیست.
همه اعضای یک خانواده هستند و اینگونه تقسیم شده اند که مثلا یکی عمو یکی دایی یکی پسرخاله یکی پسردایی و … هستند. مثلا پسردایی در کرج است، پسرخاله در تبریز است، پسرعمه در اصفهان است، پسرعمو در مراغه است؛ یعنی کل خانواده حسینیه که در هرجا علم دارند، همه اعضای یک خانواده هستند.
گفتگو از الهه مهدوی
انتهای پیام/
