سرویس سیاسی تبریز بیدار / اصغر رئوفی
هفته گذشته جلسه ای با حضور اساتید و پژوهشگران در تبریز برگزار شد که به بررسی آرایش های سیاسی انتخابات پارلمان ترکیه پرداخت شد. دکتر دهقانی از اعضای هئت علمی دانشگاه تبریز و از پژوهشگران حوزه ترکیه در این جلسه در ابتدای این نشست با اشاره به تعداد احزاب حاضر در انتخابات ترکیه گفت: انتخابات پارلمانی ترکیه باحضور نزدیک به ۲۵ حزب و افراد مستقل در ۸۱ استان ترکیه انجام خواهد شد که نزدیک به ۵۵درصد از مردم این کشور واجد شرایط رای دهی می باشند.
وی افزود: طبق قانون مصوب سال ۱۹۸۳میلادی احزاب برای ورود به پارلمان باید بیش از ۱۰درصد کل آرای شرکت کنندگان در انتخابات را به خود اختصاص دهند در غیر این صورت حتی یک کرسی نیز به حزب مربوطه اختصاص داده نخواهد شد، که این امر به نوبه خود نوعی دیکتاتوری به شمار می آید.
دهقانی تصریح کرد: حکومت ترکیه،حکومت پارلمانی می باشد که وظیفه تشکیل دولت رانیز بردوش دارد و همچنین اگر حزبی بتواند ۲۷۶ کرسی به دست آورد می تواند دولت مستقل تشکیل دهد و اگر تعداد کرسی هایش بالای ۳۳۰ باشد میتواند در خصوص مسائل مختلف رفراندوم برگزار کند.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: حزب حاکم در ترکیه که همان حزب عدالت و توسعه است از دوسال پیش سعی بر انجام تغییراتی در قانون اساسی دارد که طی آن بتواند نظام ترکیه را از پارلمانی به ریاست جمهوری تغییر دهد و برای به نتیجه رساندن این خواست خود تاکنون رایزنی های مختلفی را انجام داده است ولی به نتایج مطلوبی نرسیده است لذا تمام سعی خود را می کند تا در انتخابات آتی پارلمان با کسب بیش از ۳۳۰ رای بتواند این موضوع را به رفراندوم بکشاند.
وی در ادامه به اظهار نظرهای اردوغان در این زمینه نیز اشاره کرد و گفت: برای مثال اردوغان ادعا دارد که حکومت فعلی یک نوع نظامی مابین سبک نظام حاکم بر فرانسه و آمریکا است و معتقد است نظام ترکیه برای رسیدن به اهداف چشم انداز سال خود در سال ۲۰۲۳ باید به نظام ریاستی تغییر ماهیت دهد.
دهقانی تصریح کرد: البته این نگاه در بین احزاب ترکیه نیز مخالفانی دارد. رهبران حزب جمهوری خلق و حزب دموکرات بر این باورند که هدف نهایی اردوغان از تبدیل نظام پارلمانی به ریاستی افزایش قدرت خود و دیکتاتوری کردن ترکیه است.
وی ادامه داد: استناد مخالفین براین استوار است که اگر به قول اردوغان نمی شود بر اساس نظام پارلمانی به توسعه دست یافت چطور خود ۱۲سال است که با همین قانون بر سرکار آمده است و کشور را اداره می کند؟
این استاد دانشگاه به آرایش سیاسی شکل گرفته توسط احزاب اصلی ترکیه اشاره کرد که بر اساس آن حزب عدالت وتوسعه، حزب جمهوری خلق، حزب ملی گرا و حزب دموکراتیک خلق که همان اکراد را شامل می شود احزاب اصلی حاضر در انتخابات به شمار می روند. که حضور رسمی کردهای ترکیه درقالب یک حزب در انتخابات ترکیه پدیده جدیدی در این کشور به شمار می رود که با توجه به نظرسنجی های صورت گرفته این حزب می تواند ده درصد آرا را به خود اختصاص دهد که در صورت وقوع چنین اتفاقی برنامه حزب عدالت و توسعه باچالش جدی مواجه می شود.
دکتر دهقانی بهترین سناریو برای جمهوری اسلامی ایران را عدم پیروزی قاطع حزب عدالت و توسعه که منجر به ائتلاف با کردها می شود دانست.
