سرویس اجتماعی تبریز بیدار/ گفت و گو با فیروزیان مدیر عامل شرکت واحد اتوبوس رانی تبریز؛
با سلام، برای شروع یک معرفی مقدماتی از مجموعه شرکت واحد اتوبوس رانی ارائه بفرمایید
من هم سلام عرض میکنم خدمت شما و مخاطبان سایت خبری تبریز بیدار. شرکت واحد مجموعه ای منسجم ، زحمتکش و ساعی است، که از ۳۶۵ روز در سال ۳۶۳ روز در فعالیت هست. روز های تعطیل ما فقط روز عاشورا و 21 ام ماه مبارک رمضان است و غیر از آن دو روز تعطیلی دیگری نداریم. در طول ۲۴ ساعت شبانه روز همکاران ما یک ساعت استراحت هم ندارند.
وقتی اسم شرکت اتوبوس رانی شنیده می شود، ایستگاه های بی آر تی، خود اتوبوس ها و رانندگان به ذهن می آید اما دیگر بخش های این مجموعه که شب و روز زحمت می کشند زیاد به چشم نمی آیند.
ساعت ۶:۱۵ دقیقه ی صبح رانندگان ما از ایستگاههای مبدا کار خودشون را شروع می کنند؛ بعضی مسیر ها هست که راننده ی ما باید یک ربع، نیم ساعت و گاهی 45 دقیقه قبل باید از منزل خودش حرکت کند تا به موقع در پایانه حاضر بشود. بنابراین بعضی از همکاران ما از ساعت ۵ شروع به کار می کنند. یک سری از همکاران ما به صورت سرویس، راننده ها را از منزل خودشان بر می دارد و می آورد مجتمع تعمیرگاهی تا هر کدام از راننده ها اتوبوس خودشان را تحویل بگیرند. شما حساب کنید یک سیستم هوشمندی از ساعت ۴ صبح مشغول برنامه ریزی وفعالیت هست .
به نظر من، ما هنوز نتوانستیم این را به مردم انتقال بدهیم. و جالب اینجاست که راننده ی ما ۵ صبح اتوبوس را از همکاران فنی تحویل می گیرد. ساعت ۹ شب که کار تمام می شود اتوبوس را تحویل می دهند تا سرویس و سوخت گیری و نظافت انجام شود تا ساعت ۴:۳۰ یا ۵ تحویل راننده داده شود و بر همین اساس همکاران ما استراحت خاصی ندارند.
برای حل این مشکل اقدامی انجام شده؟ افزایش تعداد نیرو یا شیفت بندی نیروها صورت گرفته است؟
لازمهی ارائهی خدمات همان تلاش شبانه روزی است. نیروهایمان را شیفت بندی کردیم. اما اتوبوس های ما بدون وقفه در حال کار هستند.
.
تعداد اتوبوس های شرکت واحد تبریز چند دستگاه است ؟
آمار دقیق را الان ندارم ولی آماری که به اتحادیه اتوبوس رانی سراسر کشور داده شده نزدیک ۱۰۰۰ دستگاه اتوبوس هست.
برنامه ریزی و بهره وری در مجموعه شما چه شرایطی دارد؟
برای ما بهروه وری خیلی مهم است. حتی در چشم انداز ۲۰ ساله ی کشورمان رشد اقتصادی ما را ۸% پیش بینی کردند و چند درصد از رشد اقتصادی را به بهره وری قائل شدند. برای مثال در بهره وری نیروی انسانی ما در اسفند ۹۳ نسبت به سال ۹۲ با ۱۰۲ نفر نیروی کمتر سال را به پایان بردیم این بهره وری را نشان می دهد یعنی نسبت داده به ستانده .
ما نظافت اتوبوس ها را از شکل سنتی در آوردیم وبه شکل مکانیزه این کار را انجام می دهیم. بخار شوی و جارو برقی سه موتوره خریداری شده تا نظافت اتوبوس ها به شکل مکانیزه انجام بگیرد.
ما بیش از ۴۵۰ اتوبوس را به بخش خصوصی واگذار کردیم. بخش خصوصی که در قالب برند شرکت اتوبوس رانی فعالیت می کنند. برای اولین بار رتبه بندی شرکت ها را شروع کردیم. آیتم دادیم از قبیل رضایت مندی مردم ، نظافت، خدماتی که می دهند، ملبس نمودن رانندگان، میزان گردش مالی و. . . این ها را در نظر می گیریم . همان طور که امام علی به مالک میفرمایند کسانی که خوب کار می کنند با کسانی که خوب کار نمی کنند در چشم تو یکسان نباشند؛ کنترل و نظارت خود را بر بخش خصوصی افزایش دادیم چون مردم برند شرکت اتوبوس واحد را می بینند.
یکی از مشکلاتی که ما داریم پایین بودن سرانه ی اتوبوس نسبت به سایر کلانشهر هاست از موقعی که ما آمدیم این سرانه را ارائه کردیم. با شورای شهر هم یک سری صحبت ها انجام دادیم و در اسفند ماه قرار داد ۱۷۰ دستگاه اتوبوس بسته شد.
رقم سرانه به صورت دقیق مشخص هست ؟
در این مورد نظر کارشناسان متفاوت هست برخی صندلی نشسته را در نظر می گیرند و برخی هم افرادی که سر پا هستند، البته ما این سر پا بودن خیلی مورد پسندمان نیست. سرانه ی ما به ۲۴۰۰ نزدیک است یعنی برای هر ۲۴۰۰ نفر یک اتوبوس داریم در صورتی که در کلان شهر های برخوردار این رقم تا ۱۵۰۰ پایین آمده، به نظر می رسد با خریدهایی که در دست داریم بتوانیم به رقم کلان شهر های برخوردار برسیم.
به نظرتان انتظارات مردم از این مجموعه چیست؟
دوسه مورد انتظاری که مردم از ما داشتند یکی کم شدن مدت انتظار در ایستگاه ها بود که با اضافه شدن اتوبوس های جدید این مشکل حل می شود. دومین مطالبه ی مردم از ما راحتی وآسایش هست، که در خرید های جدید آن را مد نظر قرار دادیم. برنامه ی دیگری که داریم این هست که یک سری از اتوبوس های قدیمی را از رده خارج کنیم و بفرستیم برای نو سازی؛ سومین انتظار مردم ازما تکریم واحترام شهروندان می باشد که توسط رانندگان و کمک رانندگان باید صورت بگیرد البته این رابطه دو سویه است. احترام شهروندان باعث احترام گذاشتن رانندگان می شود و بالعکس. ما در سایت خودمان از مردم خواستیم تا اتوبوس رانان خوش اخلاق را به ما معرفی کنند و هر شهروندی از راننده ای اعلام رضایت کند ما می فرستیم برای بررسی و در صورت صحت، ما آن راننده را تشویق می کنیم. این تشویق باعث ایجاد انگیزه می شود البته ما می خواهیم انگیزه درونی باشد و نه استبدادی. این سه مورد به نظرم سه خواسته مهم مردم از ماست.
بیشتر از کدام مسیر ها به شما گزارش مثبت رسیده ؟
از انواع مسیر ها ما گزارشاتی دریافت کردیم. شاید مسیر آزادی از ۲۰ راننده، ممکن است از ۲ نفر رضایت داشته باشند. البته مشارکت های مدنی مردم در مسیر های مختلف با هم فرق می کند. ما چون به رشد و توزیع متوازن اعتقاد داریم راننده ها را بر اساس سطح سواد و ماشین های با کیفیت بین مناطق مختلف تقسیم کردیم.
آماری از تصادفات اتوبوس های خودتان در اختیار دارید؟ دلایل تصادفات معمولا چه بوده؟
آمار تصادفات ما در سال ۹۳ نسبت به سال ۹۲ به طرز چشم گیری کاهش یافته. در مهر ماه ما رانندگان بدون تصادف را دعوت کردیم و از خودشان و خانواده هایشان تقدیر و تشکر کردیم و اعتقاد داریم کسی که تصادف نکرده همسر و خانواده ی آن شخص برایش آرامش فکری ایجاد کرده. تلاشمان بر این است که سیستم اداری ما رانندگان را با عصبانیت و خاطری آشفته به منزل نفرستد و از طرفی انتظار داریم خانواده ها نیز آرمش شخص را حفظ کنند و ناراحت او را به سر کار نفرستند. این بحث ها نرم افزاری است و باید در رفتار خودش را نشان دهد. از طرفی رفتار یک مقوله ی کیفی و غیر قابل اندازه گیری هست و یک امر زمان بر اما مهم آن است که ما این کار را شروع کنیم. قسمت قابل توجهی از تصادفات ما ناشی از ترمز های آنی است. علت آن هم این است که برخی از مردم بدون توجه، وارد خط ویژه ی ما می شوند که این امر سبب تجاوز به حقوق ۲۰ ، ۳۰ نفر می شود.
ظاهرا مجموعه شما دارای شرایط خوبی از نظر اقتصادی نیست کمی در این خصوص توضیح دهید؟
ما براساس قانون تجارت شرکت اتوبوس رانی را اداره می کنیم در قانون تجارت هم هر شرکتی درآمدش با هزینه اش متوازن نباشد طبق مفاد آن قانون ما می توانیم اعلام ور شکستگی بکنیم. ما ۳ میلیارد و ۵۰ میلیون تمام در سال ۹۳ دریافتی داشتیم، در همین زمان ما بیش از 3 میلیارد به تامین اجتماعی پرداخت کرده ایم از بابت بیمه ی رانندگان و سخت و زیان آوربودن کار، یعنی ما باید یک مبلغی را از جای دیگر کسب کنیم تا به تامین اجتماعی پرداخت کنیم. به این هزینه ها اضافه کنید هزینه سوخت را که حدود ۳ میلیارد تومان می شود. ما در سال ۹۳، 3 میلیارد و ۱۷۵ میلیون به شرکت گاز پول دادیم که ۴۰۰میلیون از این مبلغ بدهی های سنوات گذشته بود. (بخشی از سوخت مصرفی اتوبوس ها گاز است)
آیا آماری دارید از اینکه چند درصد مردم هنگام استفاده از اتوبوس ها کارت می کشند؟
در مهر ماه ما با جهاد دانشگاهی قراردادی بستیم تا پیمایش این کار را برای ما انجام دهد. در مسیر بی آر تی 36% از مراجعان ما از کارت بلیط استفاده نمی کردند. با توجه به فرهنگ سازی و در میان گذاشتن این مشکل با مردم، از شهریور ماه به بعد پرداخت الکترونیکی ماه به ماه افزایش یافته است و در بهمن ماه اوج دریافتی ما از طریق کارت بلیط صورت گرفت. در مرداد ماه دریافتی ما یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون بود در بهمن ماه که اوج پرداخت الکترونیکی بود یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون بود. البته این رقم بخش خصوصی را هم شامل می شود که در آمد آن ها به حساب خودشان واریز می شود.
همین جا ذکر این نکته خالی از لطف نیست که تمام اتوبوس های ما دارای دستگاه کارت خوان می باشند و ما یک مرکز کنترل هوشمند داریم؛ بر همین اساس هر اتوبوس باید روزانه حدااقل۶۰۰ تراکنش را ثبت کند؛ هر یک مسافر یک تراکنش . هر اتوبوسی این تراکنش را ثبت نکند ما متوجه می شویم که یا کار نکرده یا دستگاه کارت خوان را خاموش کرده و یا دستگاه کارت خوانش خراب شده است. با این حساب راننده باید در مقابل این قضیه به ما جوابگو باشد. البته این تراکنش در روزهای تعطیل فرق می کند اما از آن جایی که آمار یک علم برنامه ریزی هست و از طرفی در آمد ما براساس این تراکنش هست بنابراین ما در صورت دیدن تخلف برخورد می کنیم هر چند برخی مسیر ها مانند فتح آباد، پایگاه و نیروی هوایی چون تعداد مسافرش کم هست به نسبه تراکنش ها هم کم خواهد بود.
درآمدهای این مجموعه تنها از راه بلیط فروشی است؟
از سه قسمت برای ما محل در آمد در نظر گرفته شده است. اولین مورد از محل فروش بلیط . دوم از محل کمک شهرداری و سوم از محل کمک دولت. دولت باید از وصولی قانون ارزش افزوده و از محل جرایم رانندگی مبلغی را به ما بدهد که تا به حال پرداخت نشده است. بر اساس قانونی که در سال ۸۶ تصویب شد دولت در حمل ونقل عمومی به شهر هایی که مسیر ریلی ندارند باید کمک کند. اما این اتفاق هنوز نیفتاده است. اما شهر داری در این زمینه کمک خوبی انجام داده است. شهرداری بیشتر هزینه های ما را تقبل کرده و تمام کسری بودجه های ما را تامین کرده است. شهردار محترم وشورای شهر به افزایش ناوگان حمل ونقل عمومی اهتمام جدی داشتند.
پیش بینی شما برای ورود مترو چیست ؟ با آمدن مترو بر آوردتان از سرنوشت استفاده از اتوبوس چیست؟
از نظر ما استفاده از اتوبوس افزایش خواهد یافت. وقتی سیستم حمل ونقل عمومی مجموعه ی کاملی باشد استفاده از وسایل نقلیه شخصی خیلی کاهش می یابد. مطالعات هم این را نشان داده است که سیستم حمل ونقل عمومی هر چقدر کامل باشد به همان اندازه از اقبال عمومی برخوردار خواهد بود.
در حال حاضر چند نفر روزانه از سیستم حمل و نقل اتوبوس رانی تبریز استفاده می کنند؟
۸۰۰ الی ۸۵۰ هزار نفر روزانه از سیستم ناوگان ما استفاده می کند. البته این رقم شناور هست برای مثال شنبه ها خیلی بیشتر است اما جمعه ها کاهش می یابد.
ظاهرا خط جدید بی آر تی هم شروع شده و کارهای آن در حال انجام است؟
یکی از اولویت های ما افزایش خطوط حمل و نقل عمومی است. برای همین ما مطالعه ی خط دوم بی آر تی را شروع کردیم. برای افزایش خطوط ویژه هم برنامه داریم.
برای مغازه هایی که در مسیر خط بی آر تی قرار میگیرند برنامه ریزی خواهید داشت که مشکلی برایشان پیش نیاید؟
حضرت علی می فرماید مردم با چیزی که نمی دانند دشمن اند. فرهنگ سازی قبل از ارائه ی خدمات برای ما در اولویت است طراحی مسیر های خط ویژه در محل هایی که بار ترافیکی زیاد دارد می تواند به کاهش بار ترافیکی کمک کند. ۵۰ دستگاه از خرید های جدید ما دو کابین و مختص مسیر های تندرو هستند.
نرده هایی که در زمان آقای نوین در مسیر اتوبوس های بی آر تی کار شده بود و بعدا هم یک سری تغیراتی روی آنها انجام دادند مشکل خاصی داشت که اخیرا دوباره آنها را تغییر داده و از سنگ و سیم استفاده کردند؟
متولی این کار(نرده کشی و آسفالت کاری) معاونت عمرانی شهرداری مرکز بود و ما صرفا بهره بردار بودیم. اما به دید یک کارشناس نظر شخصی خود من این است که سلائق و ذائقه های مردم در حال تغییر است. نرده هایی که در سال ۹۳ زیبایی بصری داشتند و جالب به نظر می رسیدند، در سال ۹۴ شاید آن زیبایی را نداشته باشند. نو شدن همیشه برای ما جذاب است. برای ما این مهم است که مسیر و بستر را فراهم کنند تا ما در آن مسیر اتوبوسمان حرکت کند.
در مورد آسفالت ریزی های جدید که در مسیر های بی آرتی صورت گرفته، طبق یک صحبتی از طرف آقای حاجی زاده شنیدیم که این آسفالت ریزی چهار برابر قوی تر از باند فرودگاه تبریز هست ومشکلات آسفالت های قبلی را نخواهد داشت. نظر شما چیست؟
بتن قلتکی این مسیر ها به پایان رسیده است. ضلع شرقی مسیر نیز لایه ی رویی آسفالت کاری اش تمام شده است. از طرف راه آهن هم این کار شروع شده است. در حالت کلی بتن قلتکی این مسیر ها تمام شده و ما هم استفاده میکنیم فقط یک قسمت لایهرویی آسفالت کاری مانده است. چیزی که کارشناسان عمران بیان داشته اند این هست که در دنیا بتن قلتکی جواب داده است.
میزان حقوق رانندگان و ساعت کاری آنها چقدر است؟
بر اساس قانون کار به آن ها حقوق پرداخت می شود و ۸ ساعت مدت زمان کار روزانه ی آن هاست. مگر اینکه اضافه کار بمانند. در رابطه با تسهیلات هر چه در قانون کار آمده ما وظیفه پرداخت داریم. چون این رانندگان با افراد زیادی برخورد می کنند مثلا روزی با ۶۰۰ نفر در ارتباط هستند و به لحاظ مسائلی که پیش می آید به نظر می رسد جزو آن دسته از شغل ها محسوب می شود که در اصطکاک زیاد با مردم است. ما در مورد رانندگان مشکل دار هم کمیته ی انضباطی داریم و راننده ای که شایستگی ادامه ی همکاری را ندارد از کار کنار گذاشته میگذاریم. فردی هم که کنار گذاشته می شود به مراجع مختلف رجوع می کند ولی چون مستند سازی می شود امکان بازگشت ندارد.
در رابطه با بحث فرهنگی این حوزه و این که حوزه ی حمل ونقل عمومی یک ظرفیت بزرگ فرهنگی است، در این رابطه برنامه و مطالعه ی خاصی انجام داده اید؟
برای اولین بار ما در مسیر ولیعصر جعبه ی مطالعه در نظر گرفتیم و کتاب و روزنامه در آن گذاشتیم و انتظار داشتیم استقبال خوبی بشود اما فعلا خیلی جواب نداده. در این مورد از تمام ارگان هایی که متولی بحث فرهنگ در این شهر هستند دعوت میکنیم تا تولیدات فرهنگی خود را در اختیار ما بگذارند تا ما از آن ها استفاده کنیم. در این مدت ما در پشت اتوبوس هایمان از تبلیغات دینی و احادیث ائمه استفاده کردیم، در ایستگاه های اتوبوس از پیام هایی برای شهروندان استفاده می کنیم، در کنار بحث سخت افزاری ما به امر نرم افزاری هم توجه خاصی داریم. ما در این مورد آمادگی همکاری با سازمان های حقیقی و حقوقی و افراد را داریم.
کمی در باب آلودگی اتوبوس ها برایمان بگویید و اینکه چه اقدامی در این باب انجام داده اید؟
در این مقوله نوع سوختی که به ما می دهند تاثیر گذار است. دومین مورد مشکل فنی اتوبوس ها است که این هم از تحریم ها تاثیر میگیرد. مقوله ی سوم جغرافیای محیط هست، پستی ها وبلندی هایی که در سطح خیابان هاست وشیب هایی که در برخی از خیابان ها وجود دارد. عامل چهارم عامل انسانی ونوع رانندگی هست.
ما با قراردادی که با نو سازی بستیم ۱۰۰ دستگاه را فرستادیم برای نوسازی که ۱۰ دستگاه در اسفند ماه به سیستم حمل و نقل برگشتند . ۹۰ دستگاه دیگر نیز تا شهریور به سیستم حمل ونقل ما اضافه می شوند. بعد از آن دوباره شروع می کنیم برای نو سازی اتوبوس های دیگر. یک سری آموزشها را هم همکاران فنی ما قرار هست در مورد رانندگی صحیح به رانندگان ارائه کنند. اقداماتی هم قرار هست برای بخش خصوصی صورت گیرد، امیدواریم با نامه نگاری هایی که انجام داده ایم بتوانیم از شورا یک سری کمک ها برای بخش خصوصی بگیریم تا مشکلات این بخش هم حل شود.
حرف آخر
انتظار ما از شهروندان احترام متقابل است. راننده براساس وظیفه ی کاری به جابجایی مسافران اقدام می کند، بنابراین حفظ احترام آن ها لازم است. پرداخت الکترونیک ما رو به سعود است و امیدواریم بعد از این تداوم پیدا کند. ما از خود شهروندان خواهش داریم کنترل اجتماعی درون اتوبوس را خودشان انجام دهند. در جوامع پیشرفته بعد از خود کنترلی دیگر کنترلی است در رابطه با آموزه های دینی نیز امر به معروف در شغل ما بیشتر جا دارد و افراد به همدیگر در رابطه با استفاده از کارت بلیط امر به معروف کنند. بحث سوم بحث تمییز نگه داشتن اتوبوس است که در این مورد تشکر خودمان را از شهروندان اعلام می کنیم. بحث بعدی این است که تجاوز به حقوق اتوبوس ها تجاوز به حقوق ۴۰ مسافری است که اتوبوس آنان را حمل می کند، در ایستگاههای اتوبوس ماشین ها پارک نکنند و حریم خطوط اتوبوس را رعایت کنند.
در دوره ای که در خدمت این مجموعه بودیم شرایط اقتصادی فشار زیادی به مجموعه ما وارد کرد و شاید اگر من بخواهم برای این مصاحبه تیتر انتخاب کنم این تیتر را انتخاب میکنم: فرو ریختن آوار فشارهای اقتصادی بر سر شرکت اتوبوسرانی تبریز. در این دوره البته بسیاری ما را همراهی کردند که با کمک آنها بود که توانستیم این مجموعه را تا کنون حفظ کنیم. از همه آنها متشکرم.
تشکر از این که فرصتی برای ما اختصاص دادید
من هم از شما متشکرم
