سرویس اجتماعی تبریزبیدار/ اصغر رئوفی؛
رودخانه آجی چای از رودخانه های مهم استان آذربایجان شرقی است که آبهای منطقه ی نسبتاَ وسیعی از این استان (شهرستان تبریز، سراب وبستان آباد) را جمع آوری کرده و به دریاچه ارومیه می رساند.
این رودخانه که مهم ترین رود دشت تبریزمحسوب می شود از حدود ۲۵ سال پیش با افزایش جمعیت و نبود تمهیدات کافی برای تصویه و مدیریت فاضلاب بهداشتی شهر تبریز تبدیل به یکی از بحرانی ترین رودخانه ها از نظر آلودگی اکوسیستم شده است.
طبق اخبار رسیده، انتشار بوی لجن در برخی از ساعات روز بر مشکلات ساکنین مناطق اطراف این رودخانه افزوده است و اگر وضع به همین منوال پیش برود، انتشار اقسام بیماری ها را در شهر تبریز نباید بعید دانست.
برای پیگیری این ماجرا با رئیس کمیسیون تحقیق و نظارت شواری اسلامی شهر تبریز، گفتگوی کوتاهی انجام دادیم.
فریدون بابایی اقدم در گفتگو با تبریز بیدار اظهار داشت: مدتی است که در برخی ساعات شبانه روز بوی بسیار متعفنی در بستر این رود می پیچد و باعث ناراحتی اهالی ساکن در اطراف این رودخانه می شود. وی ادامه داد: رودخانه آجی چای مشکلاتی از لحاظ آلودگی دارد ولی انتشار بوی لجن در برخی از ساعات امری طبیعی نیست.
رئیس کمیسیون تحقیق و نظارت شواری شهر افزود: به احتمال زیاد فاضلاب پایگاه دوم شکاری تبریز به شبکه سراسری تبریز وصل نمی باشد و این پایگاه در برخی از ساعات، فاضلاب خود را در داخل این رودخانه تخلیه می کند که این امر منجر به وجود آمدن چنین وضعی می شود.
بابایی بیان کرد: نکته قابل تامل در این ماجرا این است که وقتی این موضوع رسانه ای می شود چند روزی خبری از بوی تعفن در رودخانه آجی چای نیست ولی پس از این که آب ها از آسیاب افتاد وضع به روال گذشته بر می گردد.
طرح این اظهارات از سوی رئیس کمیسیون تحقیق و نظارت شواری شهر ما را بر آن داشت تا با شرکت آب و فاضلاب تبریز در خصوص وضعیت فاضلاب پایگاه دوم شکاری به گفتگو بپردازیم.
عباسی کارشناس شرکت آب و فاضلاب در پاسخ سئوال خبرنگارتبریزبیدار گفت: فاضلاب پایگاه دوم شکاری به طور کامل به شبکه فاضلاب تبریز وصل است ولی هنوز فاضلاب پایگاه ششم شکاری به شبکه سراسری وصل نمی باشد و امکان وصل فاضلاب این پایگاه به شبکه فاضلاب تبریز در آینده نزدیک امکان پذیر نیست.
لازم به ذکر است که پایگاه ششم شکاری دربوشهر مستقر است و طبیعتا فاضلاب این پایگاه به شهر تبریز هیچ گونه ارتباطی ندارد. ( لازم به ذکر است در حین مصاحبه خبرنگار تبریز بیدار با اطلاع از اینکه پایگاه شکاری ششم در بوشهر است دوباره نام پایگاه را می پرسد اما عباسی مصر بود که پایگاه دوم شکاری به فاضلاب تبریز متصل است و پایگاه ششم شکاری هنوز به فاضلاب تبریز وصل نشده است! )
پس از این سخنان به حوالی میدان آذربایجان سری زدیم تاسخنان خود مردم ساکن در این منطقه را نیز بشنویم.
حمید راننده تاکسی فرودگاه که خود ساکن حوالی همان اطراف بود به ما گفت: بوی کثیفی در برخی از ساعات در اطراف پخش می شود که اصلا قابل تحمل نیست و زندگی برای ما را دچار مشکل کرده است.
وی گفت:من در طول این مدت شاهد بیمار شدن عده زیادی از مردم ساکن در این منطقه بودم که در اخرین مورد آن دختر خودم به مشکل تنفسی دچار شد ولی علی رغم اعتراضات صورت گرفته هیچ اقدامی صورت نگرفته است.
پس از صحبت با حمید گشتی نیز در حوالی این رودخانه زدیم در طول گشتمان آثار تخلیه لجن در بستر این رودخانه کاملا مشهود بود طوری که به نظرمی رسد خودروهای لجن کش از غفلت مسئولین و نبود نظارت کافی فاضلاب های شهری را درطول این رودخانه به صورت کاملا آزادی تخلیه می کنند.
اخیرا فریدون آرمان فر، کارشناس ارشد محیط زیست و آب، درگفتگو با یکی از سایت های خبری اظهار داشت که: در این رودخانه انواع فاضلاب هاب شهری با دبی حدود سه مترمکعب در ثانیه و فاضلاب های صنعتی تصفیه نشده نظیر فاضلابهای چرم شهر و ضایعات چرم سازی و نخاله های ساختمانی وارد این رودخانه می شود.
این کارشناس ارشد محیط زیست و آب خاطرنشان می کند: روزانه حدود ۷۰ تن فاضلاب ضایعات انسانی از منطقه آخولا به این رودخانه می ریزد که ۵۵ درصد آلودگی آجی چای به همین محور مربوط است.
وی بخشی از رودخانه را که میان پل فرودگاه تا آخولا قراردارد جزو آلوده ترین قسمت این رودخانه برمی شمرد و می افزاید: سالانه حدود ۲۸ هزارتن انواع آلودگی های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی وارد این قسمت از رودخانه می شود.
به گفته این کارشناس، هم اکنون حدود ۳۵ الی ۴۰ درصدفاضلاب های شهری تبریز توسط تصفیه خانه ها پوشش داده می شود و بقیه به صورت خام واز طریق مهرانه رود، خلیل آباد و کانال ستارخان وارد رودخانه یا سفره های آب زیرزمینی می شود.
وی خاطرنشان می کند: نبود سیستم تصفیه کامل فاضلاب شهری برای کلانشهر تبریز باعث شده روزانه حدود ۳۰۰ الی ۴۰۰ تانکر فاضلاب های خانگی را جمع آوری و اطراف تلخه رود تخلیه کنندکه این خود نه تنها در ایجاد آلودگی آجی چای بسیار مهم است، بلکه بوی بسیار مشمئز کننده ای فضای منطقه را فرا می گیرد.
حال آن طور که به نظر می آید دلیل اصلی انتشار بوی لجن در بخشی از ساعات روز تخلیه فاضلاب خانگی شهر تبریز است که آن طور که شواهد گویای آن است نه شرکت آب و فاضلاب برنامه ای برای سروسامان دادن آن دارد و نه سازمان محیط زیست فکری برای حل مشکل آلودگی های این منطقه دارد.
