سرویس سلامت و خانواده تبریز بیدار؛
تغذیه یکی از بخش های مهم زندگی انسان است که اگر مختل شود، جسم و روح او را نیز درگیر کرده و مشکلاتی به بار می آورد. تبریزبیدار بر آنست که در مقاطعی با یکی از متخصصین تغذیه درباره چگونگی تغذیه و تغذیه در دوران کرونا گفت و گویی داشته باشد.
شرح گفت و گوی تبریزبیدار با دکتر علی طریقت اسفنجانی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی و متخصص تغذیه به شرح زیر می باشد:
تبریزبیدار: به نظرتان عمده ترین مشکلات درگیر با سلامتی مردم چیست؟
طریقت: پرخوری، چاقی، و بیماریهای مرتبط با آن نظیر دیابت، پرفشاری خون، بیماریهای قلبی عروقی، سکتهی مغزی، کبد چرب، استئوآرتریت، نقرس، برخی از سرطانها و بیماریهای دیگر مرتبط، مشکلات اصلی تغذیه در کل دنیا و کشور ما هستند. اگرچه مشکلات تغذیهای دیگری همچون عدم سیری سلولی و کمبود ریزمغذیها و دریافت ناکافی شبهویتامینها نیز در جامعه کم نیستند.
تنوع و تعادل، اصول تغذیه صحیح
باید دانست که تنوع (استفاده از مواد غذایی مختلف) و تعادل یعنی مصرف غذا در مقادیر مورد نیاز (نه کم و نه بیشتر) از اصول مهم تغذیهی صحیح میباشند. محدودیت مصرف مواد غذایی غنی از چربی به ویژه روغنهای نباتی جامد و روغنهای حیوانی، و کاهش دریافتی قندهای ساده، نمک و مواد غذایی غنی از آنها، در کنار افزایش مصرف میوه، سبزی، لبنیات کمچرب، حبوبات و آجیل کم/بینمک و مصرف دو تا سه بار در هفته از ماهی که در مجموع سبب دستیابی یا حفظ وزن مطلوب شوند،راه حل مشکلات تغذیهای است.
تبریزبیدار: چه کتاب یا کتابهایی را برای عموم مردم در خصوص تغذیه و اصلاح مشکلات تغذیهی نادرست پیشنهاد میکنید؟
طریقت:خوشبختانه در سالهای اخیر کتابهای زیادی ترجمه و تألیف شده و در دسترس علاقمندان مطالعه قرار گرفته است. جهت اجتناب از سوگیری و تبلیغات از ذکر نام این کتابها خودداری میشود. اما برای این که خوانندگان و مخاطبین این نوشته بتوانند اطلاعات تغذیهای صحیح را یاد گرفته و به کار بندند، توجه به این نکات راهگشا خواهد بود:
الف- توصیهها و آموزههای طب سنتی تفاوتهای اساسی با راهنماییهای تغذیهی مدرن دارند.
ب- کتابهای ترجمه یا تألیف شده توسط اساتید محترم دانشگاه علیالخصوص اگر مورد داوری علمی و تأیید دانشگاه نیز قرار گرفته باشند (آرم دانشگاه بر روی این کتابها چاپ میشود) از نظر علمی اعتبار بیشتری نسبت به دیگر کتب دارند.
تغذیه صحیح سبب سلامتی روان
تبریزبیدار: رابطهی تغذیه با روح و روان انسان چیست؟
طریقت: تغذیهی صحیح با تأمین انرژی و مواد مغذی مورد نیاز برای سنتز نوروترانسمیترها و ترکیبات شیمیایی دیگر سبب سلامتی جسم و روان انسان شده و در آرامش روانی فرد و جامعه نقش بیبدیلی دارد.
تبریزبیدار: همانطوری که مستحضر هستید سایتها و نظرات غلط بسیاری در جامعه در باب تغذیه بیان شده و مشکل ایجاد کرده است؛مرجع اصلی مردم در باب تغذیه کجاست؟ چه سامانهای از قبیل تلفنی یا اینترنتی برای پاسخگویی به مردم در حوزهی تغذیه وجود دارد؟
طریقت: ضمن تأیید کامل این مطلب، به نظر میرسد یکی از مشکلات اصلی در باب تغذیه که توسط مراکز علمی مورد غفلت قرار گرفته و سبب سردرگمی عموم مردم گردیده همین مطلب می باشد.
عدم ایجاد سامانه جامع و کامل سلامت
رواج و اختلاط رژیمهای غذایی غلط، باورهای نادرست و غیرعلمی با توصیهها و راهنماییهای کاملاً معتبر علمی همراه شده است. اگرچه کلاسها، جزوات، کتابچهها، کارگاهها و سمینارهای عمومی و تخصصی در شهرها و روستاها توسط مراکز بهداشتی (معاونت محترم بهداشتی دانشگاههای علوم پزشکی) برگزار شده و میشوند ولی با این حال هنوز با ایجاد سامانهی جامع و کامل سلامت که مورد تأیید وزارت بهداشت و درمان بوده و با فناوریهای روز، سازگار و در تمام مواقع مورد نیاز برای تمام اقشار در دسترس باشد، فاصله داریم.
تبریزبیدار: با توجه به شیوع ویروس کرونا، توضیحاتی در مورد اپلیکیشن تاک (تغذیه ایمنی کرونا) بفرمایید.
طریقت: بنده به شخصه این اپلیکشن را دانلود و نصب نکردهام و اطلاعات زیادی در این خصوص ندارم. اما به اجمال با توجه به پشتوانهی علمی مورد ادعای دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور و انجمن تغذیهی ایران (در صورت صحت) میتوان به آن اعتماد کرد.
حذف رژیم غذایی در دوران کرونا، حرف غلطی است
تبریزبیدار: این که میگویند در دوران کرونا رژیم غذایی برای کنترل وزن را کنار بگذارید تا چه حدی صحت دارد؟
طریقت: اشتباهات زیادی در خصوص تغذیه و رژیم غذایی گفته و شنیده میشود که این مورد هم یکی از آنهاست. رژیم غذایی به معنی صحیح آن تأمین انرژی و مواد مغذی مورد نیاز بدن برای حفظ یا دستیابی به وزن مناسب و جسم سالم طراحی و اجرا میگردد و اگر توسط فردی دارای صلاحیت علمی و فنی (مشاورین محترم دارای پروانهی تغذیه و رژیم درمانی) تنظیم شود، تمام مشکلات و عادات غذایی،در آن رژیم لحاظ می گردد. از طرف دیگر برخی از توصیههای رایج برای کاهش وزن به ویژه در فضاهای مجازی نادرست و غیرعلمی هستند.
حفظ تنوع و تعادل غذایی در دوران کرونا
تبریزبیدار: چه تغذیهای در دوران کرونا مضر و مفید است؟
طریقت: بهترین توصیههای غذایی برای پیشگیری و درمان کرونا استفاده از تغذیهی صحیح با رعایت تنوع و تعادل غذایی است. توصیههای ویژه،استفاده از سبزیها، و میوهها علیالخصوص مرکبات همچون لیموترش، به عنوان منابع غنی آنتیاکسیدانها از جمله ویتامین C می باشد.
همچنین استفاده از شیر و لبنیات کم چرب و گوشتهای کم چرب، و آجیل به عنوان منابع غنی پروتئین، ویتامینها و مواد معدنی از جمله کلسیم و روی و همچنین مصرف کمتر مواد قندی و غذاهای پرچرب و نیز نوشیدنیها و غذاهای محرک از بایدها و نباید های تغذیه در دوران کروناست.
تغذیه افراد مشکوک به کرونا ویروس
تبریزبیدار: افرادی که مشکوک به کرونا هستند،بایدچه تغذیهای داشته باشند و از چه چیزهایی پرهیز کنند؟ (بایدها و نبایدهای تغذیهای فرد مشکوک به کرونا)
طریقت:استفادهی فراوان از مایعات، غذاهای آبکی غیرتحریک کننده مثل انواع سوپ و آش، در دفعات متعدد، تخم مرغ، انواع گوشت، سبزیها و میوههای تمیز و ضدعفونی شده، لبنیات کمچرب، نان و برنج از توصیههای تغذیهای عمده برای افراد مبتلا به کرونا هستند.
تبریزبیدار: چه نوع مکملهایی در دوران کرونا و حتی در غیروقت کرونا باید مصرف شود و مقدار آن تا چه اندازه میباشد؟
طریقت: افرادی که قبل از ابتلا به کرونا وزن و تغذیهی سالم و متناسبی داشتهاند نیاز چندانی به مکمل ندارند. یعنی با فرض رعایت تغذیهی صحیح نیاز به مکملیاری به حداقل ممکن میرسد.
در صورت ضرورت مکملیاری ریزمغذیها به شرح زیر میتواند مورد استفاده قرار گیرد:
✓ ویتامین D: یک عدد پرل ۵۰۰۰۰ واحدی به مدت ۴ تا ۸ هفته و سپس ماهانه
✓ ویتامین C جوشان: یک عدد ۲۵۰ تا ۱۰۰۰ میلی گرمی به مدت دو تا ۴ هفته
✓ روی (Zinc): روزی یک عدد ۱۰ میلی گرمی به مدت دو تا ۴ هفته
