به گزارش تبریز بیدار به نقل از جام نیوز، والدین اغلب در برابر آنچه که بهعنوان دروغ از گفتههای کودک برداشت میکنند، بهشدت واکنش نشان میدهند اما این شیوه همیشه بهترین راه برای بهبود موقعیت نیست. وقتی کودک به ۳ سالگی میرسد، اغلب والدین از دروغگویی کودک شکایت میکنند و اذعان میکنند که نمیدانند در برابر آنچه واکنشی نشان دهند اما در دنیای کودک مرز بسیار باریکی میان واقعیت و تخیل وجود دارد.
مثلاً وقتی کودک ۳ ساله شما شیر را روی زمین میریزد و شما از او سؤال میکنید که چه کسی این کار را انجام داده است به شما پاسخ خواهد داد که کار او نبوده است. این حرف کودک به معنی دروغگویی نیست بلکه ممکن است تمایل کودک را به نریختن شیر نشان دهد. دلیل دیگر میتواند این باشد که اگر مدتزمان زیادی از انجام کار گذشته باشد، ممکن است حتی به یاد نیاورد شیر را روی زمین ریخته است.
همه کودکان زیر ۵ سال برای درک مفهوم دروغ بسیار کوچک هستند. توانایی شناختی این کودکان بهاندازه کودکان پیشدبستانی که در حال یادگیری تفاوت میان غلط و درست هستند، رشد نکرده است.
قوانین واضح و روشن وضع کنید
اگر مچ کودک را در حال نقاشی روی دیوار بگیرید و از او بپرسید که آیا او این کار را انجام داده است، احتمالاً پاسخ کودک «نه» خواهد بود چون نمیخواهد شمارا عصبانی کند و خودش به دردسر بیفتد. بهتر است قوانین را از پیش تعیین کنید و بر اساس آن راهحل ارائه دهید. مثلاً به کودک بگویید « قانون ما در خانه این است که فقط میتوانی روی کاغذ نقاشی کنی، پس بهتر است یکپارچه برداری و به من در تمیز کردن دیوار کمک کنی»
برای مقابله با اتهاماتی که به کودک وارد میکنید، احتمالاً سعی میکند با دفاع از خود بیگناهیاش را ثابت کند و یا خودش را به نفهمی بزند! در این شرایط بهتر است با صدایی که به گوش کودک برسد بگویید: « دوست دارم بدانم چه کسی شیر را روی زمین ریخته است؟ خیلی خوب میشود اگر کسی در تمیز کردن اینجا به من کمک کند!»
بعدازاینکه کودک برای کمک جلو آمد، از او بابت اینکه برای کمک پیشقدم شده است، حسابی تشکر کنید. اینها فرصتهای آموزشی برای نشان دادن رفتار صحیح به کودک است تا بداند در آینده چگونه رفتار کند. تا جایی که امکان دارد سعی کنید از تنیه کودک صرفنظر کنید و بهجای آن موقعیت را برای آموزش غنیمت بشمارید.
با تأکید بر اهمیت صداقت به پرورش خلاقیت کمک کنید به خلاقیت بین سنین ۳ تا ۵ سالگی در بالاترین حد است. بازیهای خیالی بخشی از رشد و تکامل طبیعی کودک هستند. در این سنین شما با دوستان خیالی، ابرقهرمانان غیرواقعی، افکار رویایی و مکانهایی که کودک هرگز در آنها حضور نداشتهاند، روبهرو خواهید شد. در این دوره میتوانید بهموازات پرورش تخیل کودک، اهمیت صداقت را به او آموزش دهید.
اگر کودک مشغول تعریف کردن جزئیات سفری است که اتفاق نیفتاده است، بهسادگی به او بگویید « خودت میدانی که ما هرگز به آنجا نرفتهایم اما اگر میرفتیم دوست داشتی چهکار میکردی؟». تا جایی که امکان دارد با کودک سرگرم شوید و با همراهی او در جریان تصورات و تخیلاتش قرار بگیرید.کودکان نوپا اغلب برای جلبتوجه ما واقعیات را دستکاری میکنند و این ما هستیم که میتوانیم کودک را به گفتن واقعیت تشویق کنیم.
به کودک بگویید :« تصورات و تخیلات جالبی داری! اما وقتی چیزی را تعریف میکنی، همیشه نمیتوانم بفهمم کدام ها واقعی و کدام ها تخیلات تو هستند. چیزی که در رابطه بین دو نفر خیلی اهمیت دارد این است که در کنار همدیگر احساس امنیت کنند و این اتفاق وقتی میافتد که همیشه به همدیگر راست بگوییم و از واقعیتهای حرف بزنیم.»
قضاوت نکنید و مثبت باشید
برای تشویق کودک به راستگویی بهتر از شیوههای مناسب استفاده کنید. باید سعی کنید مهربان باشید و کودک را مورد قضاوت قرار ندهید. از زبانی استفاده کنید که کودک خردسال قادر به درک آن است. مثلاً میتوانید بگویید : « بعضیاوقات گفتن اینکه تو این کار را کردی برایت سخت است. تو گفتی گربه این کار را کرده چون نگران عصبانی شدن مامان از دست خودت بودی اما من و تو هردو میدانیم که گربه این کار را نکرده! من از آن مامانهایی هستم که دوست دارم از خودت بشنوم که تو آن کار را انجام دادهای و بعد میتوانیم راجع به این صحبتکنیم که چطور میتوانی نظرم را جلب کنی!»
از جملات مثبت استفاده کنید. مثلاً بهجای گفتن« تو دروغ گفتی» بگویید « مهم است که راستش را بگویی. »
از دروغگو نامیدن کودک بهشدت پرهیز کنید چون این کار برچسب زدن به کودک است و باعث میشود کودک احساس بدی پیدا کند و فکر کند باید بعضی چیزها را از شما پنهان کند. در عوض باید تلاشکنید روابطتان را طوری با کودک تنظیم کنید که همهچیز را به شما بگوید. اگر کودک هنوز وارد این مرحله نشده است، منتظر نمانید و از همین حالا دستبهکار شوید. برای کودک کتابهایی بخوانید که بر اهمیت صداقت تأکید میکنند. علاوه بر این میتوانید از عروسکهای انگشتی برای بازی با کودک و تشویق او به راستگویی استفاده کنید. بهاینترتیب که عروسک را در دستتان قرار دهید و با یکصدای متفاوت از کودک بخواهید که واقعیت را بگوید. این شیوه معمولاً کارآمد است چون کودک در حین بازی نگران عواقب گفتن واقعیت نیست.