سرویس سلامت و خانواده تبریزبیدار؛ بتول حیدری
یکی از وسایل ارتباطی رایج این روزها موبایل می باشد که دیگر همگانی شده و از رنج سنی اش گذشته است.ما بعضی اوقات میبینیم که کودکی موبایل به دست دارد و دارد با آن بازی یا شیطنت کاری میکند. ولی آیا موبایل دادن دست کودک کار درستی است؟
گرچه اثرات مثبت تکنولوژی در کیفیت زندگی ما قابل انکار نیست ولی در صورت عدم مدیریت صحیح نیز ممکن است اثرات مضر آن بر زندگی کودکان و نوجوانان ما غیرقابل جبران باشد. تلفن همراه امروز تبدیل به یک اسباب بازی جدید برای بچه ها شده که کارشناسان از آن به عنوان اسباب بازی خطرناک یاد می کنند.
مضرات استفاده از تلفن همراه در بچه ها
آسیب جسمانی: امواج الکترومغناطیس این دستگاه برای کودکان کمتر از ۱۰ تا ۱۲ سال خطرناک است. هر چند که هنوز ارتباطی بین استفاده از این وسیله و ابتلا به سرطان ثابت نشده ولی تحقیقات بعضی از دانشمندان نشان داده که ارتباط احتمالی در مورد استفاده از تلفن همراه و ابتلا به برخی سرطان های مغز وجود دارد.
مشکلات خواب: کودکان و نوجوانانی که از این وسیله استفاده می کنند در بسیاری اوقات به علت دریافت پیامک در انتهای شب بدخواب می شوند. خیلی از اوقات برای پاسخ دادن به این پیامک ها لازم است که ذهن هوشیار شده که همین امر موجب اختلال خواب می شود. همین بدخوابی و بی خوابی در عملکرد روزانه آنها تأثیرگذار خواهد بود.
کاهش تمرکز و توجه و افت عملکرد تحصیلی: با توجه به اینکه بسیاری از دانش آموزانی که تلفن همراه دارند، آن را با خود به مدرسه نیز می برند و در سر کلاس درس غالباً در حال ارسال پیامک هستند از توجه به درس باز می مانند، نمرات درسی آنها کاهش می یابد و دچار افت تحصیلی می شوند. همچنین این بچه ها به علت استفاده مکرر از دکمه های گوشی از درد مفاصل و انگشتان نیز شکایت دارند.
اضطراب و نگرانی: بسیاری از کودکان و نوجوانان همیشه نگران این موضوع هستند که مبادا والدینشان از اطلاعات گوشی آنها باخبر شوند. همین نگرانی و دلهره باعث می شود تا در مورد پیامک ها به پدر و مادر دروغ بگویند.
اتلاف وقت زیاد: از آنجا که گوشی های تلفن همراه قابلیت دارا بودن بازی های مختلف را در خود دارد، کودک یا نوجوان مدت زمان زیادی را سرگرم بازی می شود و از دیگر کارهای ضروریش باز می ماند.
در ارتباط قرار گرفتن با اطلاعات نامتناسب با سن و روحیات بچه ها: در بسیاری از مواقع محتویات درون پیامک ها و بلوتوث ها مسائل و اطلاعات نامناسبی دارد که ذهن کودک و نوجوان را درگیر می کند، مشغله فکری برای او ایجاد می شود و به علاوه غالباً به خاطر ترس از اطلاع والدین دچار تشویق و نگرانی می شود.
کاهش خلاقیت: استفاده از تلفن همراه بر روی خلاقیت و شکوفایی ذهن و اندیشه آنها تأثیر منفی می گذارد.
ما در زندگی واقعی همراه کودکان هستیم، ولی وقتی با گوشی هوشمند به اینترنت وصل می شوند مسافری تنها هستند. پدر و مادرهایی که تلفن همراه هوشمند به دست کودکان خود می دهند باید در نظارت بر کاربری آن هم فعال تر باشند؛ حتی اگر برای بچه ها برخورنده باشد. درست است که حریم خلوت کودکان در اتاق شان و در دفتر خاطرات شان را باید رعایت کرد، ولی باید ایمنی شان هم حفظ شود.
جولی لین ایوانز، از برجستگان روان درمانی کودک می گوید: شاید ساده بینی جلوه کند، اما معتقدم همه گیر شدن خدمات فراخ باند و تلفن همراه هوشمند بود که آهنگ و رشد بیماری ذهنی در میان نوجوانان را تغییر داد. گوشی های ساده فقط برای حفظ تماس با والدین نگران به کار می رفت، اما اکنون کودکان با گوشی های هوشمند می توانند در خیابان ها و پارک ها و هرجا که هستند بدون نظارت بزرگسالان به اینترنت وصل شوند و به هرجا که دل شان می خواهد بروند. به اتاق های گفت و گو، وبگاه های هرزه نگاری و دنیای تیره و تار دور از چشم ها.
اما حضور بیش از حد در فضای مجازی تبعات منفی دیگری هم دارد. این کار موجب می شود جوانان وقت نداشته باشند در مورد تبعات کارهای شان فکر کنند یا بیاموزند. در این جهان آکنده از شایعات آنی خبری از مهربانی، همدردی و اخلاق نیست. والدینی هم که مدام مشغول تلفن همراه هوشمند خود هستند باید بدانند که چنین کاری برای فرزندان شان بدآموزی دارد. داشتن رابطه خوب و سالم با والدین خیلی برای سلامت کودکان اهمیت دارد. والدینی که در پارک ها نیز از گوشی شان دست نمی کنشد، نمی توانند به کودکان خود توجه کنند. باید گوشی را کنار گذاشت و با فرزندان خود تفریح کرد. البته مدارس نتیجه گرا، پرمشغله گی والدین و رکود اقتصادی نیز در ایجاد بحران کنونی بی تاثیر نیست.
مریم صفری روان شناس بالینی کودک و نوجوان در خصوص آسیب های گوشی های همراه برای کودکان اظهارداشت: موبایل و تلفن همراه با همه ی اثرات مثبت و فوایدی که دارد، اما با وصل شدن به اینترنت و حضور در سایت های نامناسب تبدیل به وسیله ی خطرناکی می شود.
این روانشناس در خصوص باور اشتباه والدین برای استفاده تلفن همراه در سنین کودکی، تصریح کرد: خیلی از والدین با این توجیه که داشتن موبایل فرزندان آن ها را به روز می کند.اقدام به خرید موبایل برای فرزندان خود می کنند، غافل از اینکه این کار آسیب های جبران ناپذیری برای فرزندانشان خواهد داشت.
صفری خاطر نشان کرد: والدین نباید برای کم نیاوردن در چشم و هم چشمی ها فرزندان خود را قربانی کنند، چرا که هر وسیله ای که کودک می خواهد دلیل بر نیاز داشتن کودک به آن وسیله نیست.
وی ادامه داد: والدین باید بدانند وقتی فرزندان آن ها بیشترین تعاملات را در فضای مجازی دارد فرصت دوست یابی و برقراری تعاملات اجتماعی در محیط بیرون را از دست خواهد داد.
صفری با بیان اینکه سن کودک شاخصه مهمی برای داشتن گوشی است، افزود: اگر کودک شما در دوره دبستان و راهنمایی است حقیقتا نیازی به داشتن تلفن همراه نبوده، جز این که در وضعیت خاصی مثل برخی بیماری ها قرار گرفته باشد.
